Petycja do władz Powiatu Tomaszowskiego w sprawie zaniechania budowy „łuku triumfalnego”.

Petycja do władz Powiatu Tomaszowskiego w sprawie zaniechania budowy „łuku triumfalnego” przed budynkiem I Liceum Ogólnokształcącego w Tomaszowie Lubelskim 

Jako mieszkańcy miasta Tomaszowa Lubelskiego, absolwenci Liceum Ogólnokształcącego im. Bartosza Głowackiego, jego aktualni uczniowie, ich rodzice, dziadkowie oraz wszyscy ci, dla których ważna jest dobra architektura jako część kulturowego dziedzictwa, chcieliśmy stanowczo zaprotestować przeciwko inicjatywie budowy pomnika w postaci łuku triumfalnego, który miałby stanąć przed budynkiem szkoły i upamiętniać pobyt marszałka Józefa Piłsudskiego na Ziemi Tomaszowskiej.

Chcielibyśmy podkreślić, że nie jesteśmy przeciwko kultywowaniu dziedzictwa patriotycznego, ale wydarzenia te i postać są w naszym mieście wystarczająco godnie upamiętnione. W Tomaszowie Lubelskim znajduje się już ulica Józefa Piłsudskiego, szkoła jego imienia (Szkoła Podstawowa nr 2), pomnik Piłsudskiego przy szkole na ul. Żołnierzy I Września oraz dwa upamiętnienia (rzeźba i pomnik) pobytu Piłsudskiego na Ziemi Tomaszowskiej, które notabene znajdują się w kompleksie leśnym około 100 metrów od terenu liceum.

Budynek liceum z jego bogatą historią jest sam w sobie pomnikiem polskości i ważną częścią tożsamości wielu mieszkańców Tomaszowa . Twórcą projektu był Witold Minkiewicz, wybitny polski architekt oraz rektor Politechniki Lwowskiej. Ambicją budowniczych było stworzenie zakładu naukowo-wychowawczego na wzór zagranicznych szkół tego typu, takich jak francuska École des Roches czy angielska Abbotsholme School. Imponujący po dziś dzień budynek szkoły, porównywany z liceum Krzemienieckim, został wzniesiony zarówno z funduszy państwowych jak i społecznych datków i powstał dzięki wysiłkowi wielu ówczesnych obywateli Tomaszowa.

Ponadstuletnia historia działalności liceum napawa nas dumą, natomiast budynek szkoły oraz jego otoczenie stanowi przykład pięknego i spójnego kompleksu architektonicznego. Niepowetowaną szkodą byłoby oszpecenie go sześciometrowym betonowym łukiem, który zasłaniałby elewację szkoły. Na tymże łuku ma widnieć napis „Cud nad Wisłą”, a poza tym piechur, ułan, ks. Skorupka, Matka Boska Łaskawa, orzeł legionowy i płaskorzeźba z marszałkiem Piłsudskim. Uważamy, że idea budowy tego typu pomnika nie jest działaniem na rzecz kultywowania polskiej historii i dziedzictwa narodowego, a wręcz przeciwnie, może być odebrana jako brak szacunku dla tych wartości. Kompleks szkoły jest naszym wspólnym dobrem i powinniśmy je wspólnie chronić.

 Dobrym zwyczajem byłoby wprowadzenie konsultacji społecznych przy tego typu inwestycjach i korzystanie z formuły konkursów na kształt i formę takich obiektów. Czy w dobie pandemii przeznaczenie 200 000 zł na budowę pomnika jest naprawdę niezbędne? Czy dbałość o polską tożsamość i pamięć historyczną przyszłych pokoleń, a taka przecież intencja przyświeca inicjatorom budowy łuku, nie mogłaby znaleźć wyrazu np. w rewitalizacji parku otaczającego szkołę? Parku, gdzie młodzież mogłaby się uczyć na świeżym powietrzu i który zachęcałby spacerowiczów do odwiedzenia przylegających do niego terenów Siwej Doliny, na których w dniu 20.03.1921 marszałek Józef Piłsudski odebrał defiladę 6. Brygady Kawalerii i gdzie znajduje się upamiętniający to wydarzenie postument.      
Byłoby piękniej i z korzyścią dla obecnych i przyszłych pokoleń.

W związku z powyższym, wnioskujemy o zaniechanie realizacji budowy łuku.


Zdjęcie autorstwa Boom2019 - Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=78386726