Δήμο και Εισαγγελία Πρωτοδικών Ηρακλείου Κρήτης: Αναστολή εισαγγελικής εντολής και επιστροφή υπερήλικων αδέσποτων στο ΠΑΓΝΗ

Με αφορμή την πρόσφατη εισαγγελική εντολή για την περισυλλογή όλων των αδέσποτων σκύλων από τα νοσοκομεία ΠΑΓΝΗ και Βενιζέλειο Ηρακλείου Κρήτης, αναδεικνύεται για μία ακόμη φορά, η αδυναμία των αρμοδίων φορέων να αντιμετωπίσουν τα αίτια και όχι τα αποτελέσματα του φαινομένου των αδέσποτων ζώων.


Αναδεικνύεται η αδυναμία στην καλύτερη περίπτωση ‐ η αδιαφορία και η άγνοια από κάποιους στην χειρότερη, να δουν συνολικά το πρόβλημα και να αναζητήσουν λύσεις όχι εκ του ασφαλούς, δηλαδή σύμφωνα με την στενή ερμηνεία της ισχύουσας νομοθεσίας αλλά αντλώντας στοιχεία από την μέχρι τώρα εφαρμογής της (και σε ποιόν βαθμό αυτή εφαρμόζεται), τις βελτιώσεις που επιδέχεται, την πρόσκτηση άλλων δεδομένων, των δράσεων που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην βελτίωση της κατάστασης, κλπ.


Είναι προφανές ότι καμία λύση δεν είναι εφαρμόσιμη και πιθανότατα να επιφέρει χειρότερα αποτελέσματα , αν δεν είναι αποτέλεσμα συνεργασίας όλων των εμπλεκομένων (Δήμος, Εισαγγελία, δημόσιοι φορείς όπως νοσοκομεία, κλπ., φιλοζωϊκές οργανώσεις, εθελοντές, Κτηνιατρικός σύλλογος, κλπ.) με στόχο να αναδειχτούν όλες οι πτυχές του θέματος, να γίνουν προτάσεις, να οργανωθεί κάποιο συνολικό σχέδιο με σεβασμό προς τα ζώα το οποίο να συμπεριλαμβάνει πολλές αναγκαίες και παράλληλες δράσεις, να εφαρμοστεί, να αξιολογηθεί μετά από κάποιο διάστημα εφαρμογής, να γίνουν βελτιώσεις, κλπ.

Τί ζητάμε&colon
Να ανασταλεί η άστοχη εισαγγελική εντολή και να επιστραφούν τα υπερήλικα ζώα στον χώρο τους .

Πιστεύουμε ότι μία τέτοια απόφαση που έχει να κάνει, πέρα προφανώς από την στενή εφαρμογή του νόμου και την ‘εικόνα’ του νοσοκομείου (πολύ περιορισμένη απόδοση του ορισμού&excl), με την ευζωϊα των ζώων, θα πρέπει να στηριχτεί στα πραγματικά δεδομένα και να γίνει κάθε δυνατή προσπάθεια και να εξαντληθούν όλα τα νομικά περιθώρια προκειμένου να βρεθεί μία σύννομη μεν αλλά ταυτόχρονα ανθρωπιστική και ρεαλιστική λύση.

Τα δεδομένα&colon
1. Τα ζώα δεν έχουν επιλέξει να είναι αδέσποτα. Είναι η έλλειψη κουλτούρας, η έλλειψη της σχετικής νομοθεσίας (ή/και των απαραίτητων βελτιώσεων αυτής) και η πλημμελής εφαρμογή της, που δημιουργούν το φαινόμενο των αδέσποτων.

2. Όλα τα ζώα συντροφιάς είναι οικόσιτα ζώα έστω και αν δεν έχουν ιδιοκτήτη. Ένας σκύλος ή
μία γάτα δεν αλλάζει εύκολα και γρήγορα τις ανάγκες του μόνο και μόνο επειδή ο άνθρωπος τα φέρνει σε αυτή την κατάσταση.

3. Είναι λάθος να πιστεύει κανείς ότι τα αδέσποτα, σκύλοι και γάτες, είναι ικανά να σιτιστούν μόνα τους ή να επιζήσουν ανάμεσα σε άλλες ομάδες. Ιδιαίτερα δε για τους σκύλους είναι λάθος να πιστεύει κανείς ότι μπορούν να κυνηγήσουν για την τροφή τους ή να επιζήσουν εύκολα. Όλα αυτά τα χρόνια έχουν πλέον εξελιχθεί σαν οικόσιτα ζώα και ιδίως ο σκύλος έχει πλέον χάσει αυτή την στρατηγική της επιβίωσης. Τα εγκαταλελειμμένα σκυλιά και γάτες ζητούν από τον άνθρωπο τροφή και συντροφιά.

4. Σχετικές έρευνες αναφέρουν ότι χρειάζεται 6 γενιές για έναν σκύλο προκειμένου να μπορέσει να
κυνηγήσει και να ζήσει φυσικά σε άγρια κατάσταση. Αν ένα ζώο συντροφιάς μεγαλύτερο των 4 χρόνων εγκαταλειφθεί και γίνει αδέσποτο, οι απόγονοί του θα χρειαστούν 48 χρόνια για να επιζήσουν
χωρίς τον άνθρωπο&excl Ο μέσος χρόνος ζωής ενός αδέσποτου είναι περίπου 2 χρόνια.

5 . Αντίστοιχα, σκύλοι που ζουν σε ένα σημείο επί πολλά χρόνια το θεωρούν πλέον ‘χώρο’ τους, τον
φυλάσσουν και αποτρέπουν την εγκατάσταση νέων ζώων.

6. Είναι πολύ σύνηθες και δυστυχώς το βιώνουμε έντονα στην χώρα γενικά αλλά και στην πόλη μας , να εγκαταλείπουν ζώα συντροφιάς στους δρόμους, στα σκουπίδια, σε Νοσοκομεία και γενικά σε πολυσύχναστους χώρους, προσβλέποντας στο ότι κάποιος θα τα λυπηθεί και θα τα περιθάλψει. Τα περισσότερα όμως από αυτά έχουν πολύ κακή τύχη.

7. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία στην Δυτική Ευρώπη υπάρχει μία αναπτυγμένη κουλτούρα για την ευζωία των ζώων καθώς και ο σεβασμός στην σχετική νομοθεσία, σε χώρες της Ανατολικής και Νότιας Ευρώπης, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης δυστυχώς, η κουλτούρα για τα αδέσποτα ζώα είναι ακόμη στο στάδιο της ‘Διαχείρισης των αδέσποτων’. Αυτό φανερώνει την μεγάλη υστέρηση σε διαδικασίες όπως νομοθέτηση και εφαρμογή του νόμου, ταυτοποίηση των ζώων, στείρωση, εκπαίδευση, ενημέρωση, κλπ.

8. Τα ζώα που περισυλλέγονται μπορεί να είναι&colon
δεσποζόμενα ή αδέσποτα, να φέρουν ή όχι τσιπάκι, να είναι στειρωμένα (από φιλοζωϊκές οργανώσεις, εθελοντές Κυνοκομείο) ή όχι. Αυτό καταδεικνύει προφανώς το χάος που επικρατεί στην αποτύπωση και τον έλεγχο της κατάστασης&excl

9. Υπάρχει μεγάλος αριθμός αδέσποτων σε όλα τα σημεία του Δήμου μας

10. Ο Δήμος διαθέτει περιορισμένη υλικοτεχνική υποδομή και κονδύλια. Συγκεκριμένα 80 θέσεις οι οποίες μάλιστα σε αυτή τη φάση ‘αδειάζουν’ εσπευσμένα – δεν εξυπηρετούνται έκτακτα και σοβαρά περιστατικά‐ κλπ., προκειμένου να υλοποιηθεί η εισαγγελική εντολή.

11. Οι φιλοζωϊκές οργανώσεις και οι εθελοντές έχουν εξαντλήσει τα όρια των δυνατοτήτων τους

Προτεινόμενες Δράσεις&colon
1. Συνεργασία με τακτές, και όχι περιστασιακές και ‘κλειστές’ συναντήσεις, όλων όσους απασχολεί το θέμα (Δήμος, Εισαγγελία, διοικητικοί φορείς – νοσοκομεία, κλπ., φιλοζωϊκές οργανώσεις, εθελοντές, Κτηνιατρικός σύλλογος, κλπ.) με στόχο να αναδειχτούν όλες οι πτυχές του, να γίνουν προτάσεις και να οργανωθεί κάποιο συνολικό σχέδιο με σεβασμό προς τα ζώα. Το σχέδιο αυτό θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει πολλές αναγκαίες και παράλληλες δράσεις, να γίνει μία κοινή προσπάθεια να εφαρμοστεί συντονισμένα για κάποιο εύλογο διάστημα, να αξιολογηθεί μετά το πέρας του διαστήματος αυτού και να γίνουν απαραίτητες βελτιώσεις, κλπ.

2. Η εκπαίδευση, η ενημέρωση και η νομοθέτηση για τον σεβασμό και την ευζωία όχι μόνο των ζώων συντροφιάς αλλά όλων, είναι οι βασικοί άξονες που θα πρέπει κανείς να στηριχτεί. Για τους δύο πρώτους άξονες, την εκπαίδευση και την ενημέρωση, μπορούμε να κάνουμε πολλά, εδώ στο νησί μας&excl

Είναι οι παράλληλες δράσεις που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Θα πρέπει να πάψει να υπάρχει αυτή η κακή προδιάθεση προς τα ζώα από παιδιά αλλά και από ενήλικες και να αντιληφθούν ότι πρόκειται για συναισθανόμενα όντα. Γι’ αυτό θα βοηθήσουν παρουσιάσεις σε μαθητές σε σχολικές μονάδες και συμμετοχή των παιδιών σε δράσεις έκθεσης και επαφής με τα ζώα (υπάρχουν παιδιά που φοβούνται έστω και να αγγίξουν ένα ζώο), σεμινάρια για το ευρύ κοινό με ομιλίες από ειδικούς, κλπ. Κάποιες από αυτές τις δράσεις γίνονται και τώρα από εθελοντές και φιλοζωϊκές οργανώσεις, αλλά δεν γίνονται συντονισμένα ώστε να υπάρχει και το μέγιστο αποτέλεσμα.

3. Ο τρίτος άξονας, η νομοθέτηση και η εφαρμογή του νόμου.

Δυστυχώς η ευζωϊα των ζώων συντροφιάς δεν υπάρχει στην ΕΕ μέχρι σήμερα. Η νομοθεσία σε κάθε χώρα μέλος διαφέρει πάρα πολύ και πολλές χώρες αδυνατούν να ακολουθούν/εφαρμόζουν τους νόμους που νομοθετούν οι ίδιες. Η ευζωϊα των ζώων στην ΕΕ δεν έχει το δικό της τμήμα αλλά βρίσκεται κάτω από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και του Υπουργείου Υγείας.

Πιστεύουμε ότι αν αναβαθμιστεί και υπάρξει κοινή νομοθεσία στην ΕΕ, τότε αυτό θα μπορούσε
να έχει θετικά αποτελέσματα για τα ζώα συντροφιάς σε όλη την Ευρώπη.

Θα πρέπει επομένως η ΕΕ να συντάξει κοινές και ξεκάθαρες ηθικές κατευθυντήριες γραμμές, οδηγίες και βασικούς νόμους για τους πολίτες όλων των χωρών της ΕΕ συμπεριλαμβανομένων την εκπαίδευση, την αναγκαστική στείρωση, την ταυτοποίηση και την καταγραφή των ζώων συντροφιάς. Έτσι δεν θα υπάρχει περιθώριο σε κάποια χώρα να μην εφαρμόζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία και να διαπιστώνουμε τόσο μεγάλη διάσταση στην αντιμετώπιση μεταξύ των χωρών.

Για στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις παρεμβάσεις των χωρών μελών για θέματα ευζωϊας των ζώων παραπέμπουμε στο http&colon//www.esdaw‐eu.eu/graphic‐summary.html [i]

Στη χώρα μας η εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας επί 4 χρόνια θα πρέπει να αποτιμηθεί, να
αξιολογηθεί και να γίνουν οι απαραίτητες διορθωτικές παρεμβάσεις. Τα στοιχεία, προκειμένου να γίνει η απαραίτητη αυτή αξιολόγηση, θα πρέπει να συλλεγούν από όλους τους εμπλεκόμενους στο θέμα (Δήμους, Εισαγγελίες, Φιλοζωϊκές οργανώσεις, εθελοντές, κλπ.) και να μην είναι απλά μία ‘διοικητική καταγραφή’ συμβάντων.


Ομάδα εθελοντών για τη φροντίδα των αδέσποτων στο ΠΑΓΝΗ Κρήτης

[i] Αναφορές – Στοιχεία της επιστολής προέρχονται από τις κάτωθι οργανώσεις

1. ESDAW ‐ European Society of Dog and Animal Welfare

2. RSPCA International