ΔΩΣΤΕ ΤΩΡΑ ΑΔΕΙΕΣ ΕΞΟΔΟΥ ΑΠΟ ΤΗ ΦΥΛΑΚΗ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑ ΚΑΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟ

Το δικαίωμα στην άδεια για τους
Δημήτρη Κουφοντίνα και Αλέξανδρο Γιωτόπουλο


Ύστερα από δεκατρία και πλέον χρόνια κράτησης, η φυλακή αρνείται να επιτρέψει την τακτική άδεια, βασικό δικαίωμα του κρατούμενου, στον Δημήτρη Κουφοντίνα και τον Αλέξανδρο Γιωτόπουλο.

Ο νόμος δεν κάνει καμία ειδική εξαίρεση για τις ποινικές κατηγορίες με τις οποίες καταδικάστηκαν. Κι ωστόσο, επίμονα η Πολιτεία αρνείται να αναγνωρίσει το αυτονόητο δικαίωμα και δείχνει να καταλαμβάνεται από πανικό στην ιδέα ότι πρέπει να εφαρμόσει τους δικούς της νόμους.

Οι αιτιολογίες της Φυλακής ποικίλλουν, αλλά οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα: άλλοτε ο υποτιθέμενος «κίνδυνος φυγής », άλλοτε ο « κίνδυνος τέλεσης νέων αδικημάτων» , άλλοτε το «μεγάλο υπόλοιπο της ποινής», σε πλήρη απαξίωση της ρύθμισης του νόμου που ορίζει για τα ισόβια τα 8 χρόνια ως μέγιστο όριο κράτησης για την θεμελίωση του δικαιώματος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος λόγω ηλικίας και των ειδικών ρυθμίσεων του νόμου σε σχέση με αυτήν, έχει συμπληρώσει το χρόνο για την αποφυλάκισή του, όμως το σχετικό αίτημα δεν έγινε δεκτό.

Τον Δεκέμβρη που πέρασε, η Επιτροπή αδειών των Φυλακών Κορυδαλλού υπερθεματίζοντας, απέρριψε για μια ακόμα φορά τη σχετική αίτηση του Δημήτρη Κουφοντίνα με το σκεπτικό ότι « δεν παρέχει εχέγγυα καλής χρήσης της άδειας », διότι «στο πρόσφατο παρελθόν είχε δημοσιοποιήσει με αναρτήσεις στο διαδίκτυο απόψεις υποστηρικτικές της δράσης και των απόψεων άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων με μέλη των οποίων μάλιστα συγχρωτίζεται εκεί όπου κρατείται (!) και όπου τοποθετήθηκε μετά από δικές του έντονες πιέσεις ».

Οι αιτιολογίες της απόρριψης αυτής πέρα από αβάσιμες, είναι και παράλογες και παραπλανητικές.

Έτσι, τα « εχέγγυα καλής χρήσης της άδειας » σαν κριτήριο για την χορήγησή της, είναι ένας ορισμός αόριστος που επιτρέπει την αυθαίρετη κρίση και άρνηση, με επίκληση μη μετρήσιμων στοιχείων. Όμως, η θεμελίωση της απορριπτικής αιτιολογίας στο περιεχόμενο των απόψεων του κρατούμενου και στο δικαίωμα του να τις διατυπώνει δημόσια και ελεύθερα διαρρηγνύει θεμελιακές αξίες του δικαιωματικού πλαισίου, για το οποίο επαίρεται το δικαιικό σύστημα, όπως είναι το θεωρούμενο ως κορυφαίο στην αστική δημοκρατία δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης και του λόγου.

Μια τέτοια κρίση αναγορεύει τη φυλακή σε κριτή και τιμητή των πεποιθήσεων του κρατούμενου και εισάγει φρονηματικό έλεγχο με ανεπίτρεπτη κύρωση την επιδείνωση του πλαισίου έκτισης της ποινής.

Εξάλλου, είναι ηθελημένα στρεβλωτική η χρήση του αρνητικού όρου του «συγχρωτισμού» προκειμένου να περιγραφεί η επικοινωνία ενός κρατούμενου με τους συγκρατούμενους του, πολύ περισσότερο όταν ο κρατούμενος αυτός έχει κρατηθεί ουσιαστικά σε απομόνωση επί 13 χρόνια. Η επικοινωνία των κρατούμενων με τους συγκρατούμενους τους δεν είναι μόνον δικαίωμα, αλλά ευνοείται και από το ίδιο το σύστημα του δικαίου της φυλακής, ενώ η απομόνωση έχει κριθεί επανειλημμένα από την Επιτροπή κατά των Βασανιστηρίων και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ότι συνιστά βασανισμό.

Για πολλοστή φορά τα όργανα της φυλακής αποκάλυψαν την ολιγωρία και ολιγοψυχία τους μπροστά στο αίτημα των δυο κρατούμενων για άσκηση του δικαιώματός τους, ενώ την ίδια στιγμή η στάση της Διοίκησης του Υπουργείου παρέμεινε η ίδια με αυτή των προκατόχων της, αποκαλύπτοντας την αδυναμία της να σηκώσει το βάρος της διαχείρισης αυτού του ζητήματος και να αντιμετωπίσει τις προβλεπόμενες, ανομιμοποίητες και εκδικητικές κραυγές των πολιτικών της αντίπαλων.

Η τακτική άδεια των κρατουμένων είναι κατάκτηση και χρειάστηκε πολύς χρόνος μέχρι να περάσει στο νομικό σύστημα και να αναγνωρισθεί ότι αποτελούσε ένα κρίσιμο θεσμό για την άμβλυνση των συνεπειών της κράτησης και την επάνοδο του φυλακισμένου στη φυσιολογική ζωή. Για να γίνει πραγματικότητα, χρειάστηκε να προηγηθούν δραματικές απεργίες και στάσεις μέσα στις φυλακές.

Η τακτική άδεια αποτελεί τρόπο έκτισης ποινής και η χορήγησή της επιτάχθηκε και από ευρωπαϊκή σύσταση (Ρ(82) 16), που προέτρεπε στην όσο το δυνατόν ευρύτερη χορήγηση με ρυθμίσεις που αναδείκνυαν τη νέα αντίληψη για το δίκαιο της έκτισης της ποινής.

Είναι βέβαιο ότι η άδεια των κρατούμενων για την 17Ν δεν εξαρτάται ούτε από την ευρωπαϊκή σύσταση, ούτε από τις διατάξεις του σωφρονιστικού Κώδικα, και ούτε τα παράθυρα αυθαιρεσίας είναι αυτά που είναι υπεύθυνα για τη μη χορήγησή της. Πολύ περισσότερο δεν είναι η προσωπικότητα του Δ. Κουφοντίνα και η στάση του μέχρι σήμερα απέναντι σε συγκρατουμένους, εργαζόμενους και τρίτους μέσα κι έξω από τη φυλακή, που θα μπορούσε να αφήσει το παραμικρό περιθώριο για τη θεμελίωση της άρνησης σε πραγματικά στοιχεία.

Το ζήτημα της άδειας των κρατούμενων για την υπόθεση της 17Ν φαίνεται ότι εμπλέκει πολύ περισσότερους παράγοντες από αυτούς που έχουν το δικαίωμα να αποφασίζουν.

Όμως είναι αδιανόητη σε ένα κράτος δικαίου η εξάρτηση της άσκησης των δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται στο δίκαιο και στην κοινωνική συνείδηση, από τη βούληση τρίτων και από πιέσεις εξωθεσμικών παραγόντων.


Επιτροπή για τη χορήγηση αδειών στους πολιτικούς κρατούμενους