Défendre les études polonaises à Toulouse / W obronie polonistyki w Tuluzie

La disparition du diplôme de polonais à l'Université Toulouse II Jean Jaurès menace l’ensemble des formations visant à former des spécialistes de cette région en France.

Il s'agit du seul diplôme de licence avec le polonais comme langue B dispensé dans une université du Sud-Ouest, tradition remontant dans la région de Toulouse à l’année 1935.

Cette décision du Comité technique de l'UTJ2 est ainsi lourde de conséquences pour la longue tradition de l'enseignement du polonais en France.

Nous espérons que l'intervention de Madame la Ministre Frédérique Vidal auprès des autorités de l'Université de Toulouse les incitera à reconsidérer leur décision.

Likwidacja studiów polonistycznych na Uniwersytecie w Tuluzie stanowi realne zagrożenie dla przyszłości kierunków, których celem jest kształcenie specjalistów tego regionu Europy we Francji.

Zaznaczmy, że chodzi tu o jedyne istniejące studia licencjackie z językiem polskim, jakie oferuje obecny system uniwersytecki na terenie całej południowo-zachodniej Francji. W Tuluzie tradycja tego nauczania sięga 1935 roku.

Konsekwencją decyzji Komitetu Technicznego Uniwersytetu w Tuluzie byłoby zatem podważenie długiej tradycji studiów polonistycznych we Francji.

Mamy nadzieję, że poparcie Pani Minister Frédérique Vidal w tej sprawie skłoni decydentów uczelni do ponownego rozważenia ich decyzji.



LETTRE ADRESSÉE À MADAME LA MINISTRE FRÉDÉRIQUE VIDAL

L'ENSEIGNEMENT DU POLONAIS EN FRANCE

Madame la Ministre,

Je me permets d’attirer votre attention sur la situation de la section de polonais de l’université Toulouse II Jean Jaurès. Il vient en effet d’être décidé de supprimer leur unique poste de MCF de langue et de littérature polonaises à la suite du départ à la retraite de notre collègue Mme Kinga Joucaviel.

En tant que professeur responsable du département de polonais de Sorbonne Université et présidente de la Société française d’études polonaises, je tiens à exprimer ma plus vive inquiétude concernant l’avenir de notre discipline dans les universités françaises. Malgré l'exceptionnel dynamisme de la section sur le plan de l'enseignement et de la recherche et malgré le soutien que la section a reçu de la direction de son laboratoire de recherche (LLA CREATIS), de la direction de l'UFR d’études slaves, du département de langues et de la présidence de l'Université, il n'a pas été possible d'infléchir cette décision du "comité technique".

Le poste sera redéployé dans une autre discipline à effectifs importants. L'enseignement de polonais - dès la rentrée prochaine - sera donc réduit au LANSAD et le diplôme de licence disparaîtra. Or il s'agit du seul diplôme de licence avec le polonais comme langue B dispensé dans une université du Sud-Ouest, tradition remontant dans la région de Toulouse à l’année 1935.

L’argument « statistique » qui a été avancé : trop petits effectifs, est difficilement conciliable avec la mission de l’université qui consiste à offrir un éventail de formations le plus riche et varié.

À l’heure où le président de la République lors de sa visite en Pologne souligne  l’importance pour la construction européenne des liens entre les deux pays et alors que la France se place comme le deuxième exportateur européen en Pologne, la disparition du diplôme de polonais à l'Université Toulouse II Jean Jaurès menace l’ensemble des formations visant à former des spécialistes de cette région en France.

Dans l’espoir que vous pourrez intervenir auprès des autorités de l’Université de Toulouse en vue de reconsidérer cette décision, lourde de conséquences pour la longue tradition de l'enseignement du polonais en France, je vous prie de croire, Madame la Ministre, à l’expression de ma haute considération.

Malgorzata Smorag-Goldberg
Professeur de litterature polonaise
Directrice du département de polonais
Présidente de la SFEP

En Sorbonne, le 10 février 2020



LIST ADRESOWANY DO PANI MINISTER FRÉDÉRIQUE VIDAL:


POLONISTYKA WE FRANCJI

Szanowna Pani Minister,

Pozwalam sobie zwrócić się do Pani w sprawie sytuacji studiów polonistycznych na Uniwersytecie Jean Jaurès w Tuluzie. W związku z odejściem na emeryturę dr Kingi Joucaviel, docenta polonistyki, uczelnia podjęła decyzję o likwidacji jedynego istniejącego tam stanowiska naukowo-badawczego w dziedzinie języka i kultury polskiej.

Jako dziekan Wydziału Polonistyki na Sorbonie oraz przewodnicząca Stowarzyszenia Francuskich Polonistów pragnę wyrazić żywe zaniepokojenie o przyszłość naszej dyscypliny we francuskim systemie uniwersyteckim. Mimo wyjątkowej dynamiki, jaką odznaczała się polonistyka w Tuluzie zarówno w dziedzinie nauczania akademickiego, jak i badań naukowych, oraz mimo poparcia udzielonego przez Centrum badawcze LLA CREATIS, kierownictwo Instytutu Slawistyki, Dziekana Wydziału Języków Obcych oraz Rektora Uniwersytetu, decyzja Komitetu Technicznego ( Comité technique ) została podtrzymana. Stanowisko zostanie przekazane innej dyscyplinie, która dysponuje większą liczbą studentów.
Od przyszłego roku akademickiego polonistyka w Tuluzie zostanie zatem zredukowana do poziomu kursu językowego prowadzonego przez uniwersyteckie Centrum Języków Obcych (LANSAD), a studia licencjackie przestaną istnieć. Zaznaczmy, że chodzi tu o jedyne istniejące studia licencjackie z językiem polskim, jakie oferuje obecny system uniwersytecki na terenie całej południowo-zachodniej Francji. W Tuluzie tradycja tego nauczania sięga 1935 roku.

Użyty przez decydentów argument statystyczny - „niewystarczająca liczba studentów” - jest nie do pogodzenia z podstawową misją uniwersytetu, który ma zapewnić studentom jak najszerszy i najbardziej zróżnicowany wybór kierunków studiów. W czasie swojej ostatniej wizyty w Polsce Prezydent Francji podkreślił znaczenie więzi między naszymi krajami dla dzisiejszej Europy. Wskazał również, że Francja jest drugim największym partnerem Polski w dziedzinie eksportu. Likwidacja studiów polonistycznych na Uniwersytecie w Tuluzie stanowi realne zagrożenie dla przyszłości kierunków, których celem jest kształcenie specjalistów tego regionu Europy we Francji.

Pozostaję z nadzieją, że poparcie Pani Minister w tej sprawie skłoni decydentów z Uniwersytetu w Tuluzie do ponownego rozważenia decyzji, której konsekwencją byłoby podważenie długiej tradycji studiów polonistycznych we Francji.

Z wyrazami szacunku,

Prof. dr hab. Małgorzata Smorąg-Goldberg
Dziekan Wydziału Polonistyki na Sorbonie
Przewodnicząca Stowarzyszenia Francuskich Polonistów

Sorbona, 10 lutego 2020 r.