BESPAREN OP DE HUISARTSEN? NU?!

Als startende huisarts, vraag ik jullie aandacht:
Als partner/familielid/collega-arts van een startende huisarts, vraag ik jullie aandacht:
Als patiënt die moeilijk een huisarts vindt in zijn/haar regio, vraag ik jullie aandacht:

IMPULSEO VESTIGINGSPREMIE VERLENGEN VOOR STARTENDE HUISARTSEN

Steeds wordt het belang van investeren in de eerste lijn benadrukt.

Desondanks stelden startende huisartsen op 15 mei 2020 vast dat de regering opnieuw heeft besloten te besparen op de eerste lijn door plots de Impulseo vestigingspremie voor huisartsen af te schaffen . Deze premie bedraagt 20 000 euro en wordt eenmalig uitgekeerd aan huisartsen die zich vestigen in huisartsarme regio’s . Ieder jaar wordt opnieuw een lijst opgesteld van gebieden die hieraan voldoen, die lijst is geldig van 1 januari t.e.m. 31 december. Voor 2020 lagen deze regio’s dus al vast tot 31 december.

Aangezien de laatste cohorte van 7 algemene opleidingsjaren + 2 jaren huisartsgeneeskunde afstudeert op 31 juli of 31 augustus, kunt u allen begrijpen dat deze artsen al maanden bezig zijn hun vestiging voor te bereiden. Artsen die van plan waren te starten in huisartsarme regio’s hebben deze premie uiteraard meegerekend bij het opstellen van hun financieel plan. Deze onverwachte schrapping is dus een zware streep door de rekening.

Er werd een ‘overgangsperiode’ voorzien tot 30 juni wat, gezien niemand voor die tijd afstudeert, op zijn best een schijnvertoning kan worden genoemd voor deze afstuderende huisartsen.

Wanneer we aan de Vlaamse ministers en hun kabinetsmedewerkers om verduidelijking vroegen, kregen we telkens een gelijkaardig antwoord dat “ de doelstelling van het Impulseofonds niet gehaald is en daarom afgeschaft zal worden ”. Deze conclusie zou gebaseerd zijn op “Evaluatie Impulsfonds Rapport” van 2017. Hierin lezen we de volgende zaken:

“Rekening houdend met de beperkingen van de analyse kunnen we besluiten dat er geen significant verband gevonden is tussen de Impulsfonds vestigingspolitiek en de evolutie van de huisartsendichtheid in de Impulsfonds zones.”

“De geïnterviewde huisartsen zijn zonder uitzondering positief over de premie en/of de renteloze lening die ze van het Impulsfonds ontvingen. Voor de meesten was het een welkome hulp bij de opstart, maar bij geen enkele van de huisartsen was het een doorslaggevend argument om zich op een bepaalde plaats te vestigen.”

“Een belangrijke bedreiging die door meerdere respondenten werd geformuleerd, is het gebrek aan visie op de gezondheidszorg in het algemeen en op de organisatie van de eerste lijn in het bijzonder. Zo hebben huisartsen bijvoorbeeld schrik van de huidige politiek en dat ze hierin weinig te zeggen hebben. Ook de mogelijke effecten van de gewijzigde ziekenhuisfinanciering (vb. specialisten die actief zullen worden op de eerste lijn) boezemt huisartsen angst in.”

“Bij sommige respondenten leeft de vrees dat door de hervorming het Impulsfonds zal afgeschaft worden. Ze vrezen dat een sterke reductie of afschaffing van de middelen voor ontslagen kan zorgen bij het huidig werkzaam administratief personeel zonder hierbij voldoende economische kracht te hebben om de hulp zonder ondersteuning in stand te houden.”

“De meeste respondenten menen dat het invoeren van de lening en de premie geen groot effect heeft gehad op het aantrekken van huisartsen naar huisartsarme of prioritaire zones, al geven ze ook aan dat ze geen data hebben om dit te staven.”

Bij een eerste aanbeveling wordt er benadrukt dat we “blijvend moeten inzetten op de waardering van huisartsen en de erkenning van hun noden. Deze waardering werd immers herhaaldelijk naar voren geschoven als een belangrijke sterkte van de Impulsfonds-maatregelen.”

Na deze focusgroepen kwam men tot de volgende conclusie ”De Impulsmaatregelen zijn zeer waardevol geweest en mogen niet gestopt worden.”

Algemeen besluit: “Hoewel naar alle waarschijnlijkheid de oorspronkelijke doelstelling van de ondersteuning door het Impulsfonds - huisartsen oriënteren in hun keuze van vestigingsplaats - niet gerealiseerd werd, is het Impulsfonds toch een zeer waardevol, misschien wel doorslaggevend instrument gebleken voor de (ontluikende) emancipatie van de huisartsen in Vlaanderen. Het instrument was zowel een 'materiële' (financiële) als psychologische bron van ondersteuning. Naar de toekomst toe is het belangrijk om het instrument te behouden, mits enige aanpassingen.”

Bron : Van Roy, K., Peersman, W., De Lepeleire,J., Mamouris, P., De Sutter, A., De Maeseneer, J.& Goderis, G. (2017). Evaluatie Impulsfonds – rapport. UGent en KULeuven.

 
Jonge startende artsen zijn als geen ander voorstander van op evidentie gebaseerde wijzigingen in beleid en manier van werken. We zijn nu wel heel erg teleurgesteld dat een document uit 2017 (!!) nu plots voor zo een snelle afschaffing van een premie kan zorgen, terwijl er nergens in dat document iets staat over afschaffen .

Na het contacteren van tientallen parlementsleden hadden wij hier meer duidelijkheid over verwacht, dit kon ons echter niet gegeven worden. We moeten bijgevolg helaas concluderen dat deze besparingen ongefundeerd
zijn.

Door de vele besparingen in de eerste lijn wordt het huisartsenberoep onaantrekkelijk gemaakt. Hierdoor zullen minder geneeskundestudenten kiezen voor de afstudeerrichting huisarts, zullen patiënten moeilijk een huisarts vinden en ontstaat er een enorme druk op de tweede lijn, met lange wachttijden bij specialisten en een grote drukte op spoed als gevolg.

Het is een premie waar veel jonge collega's op gerekend hebben . Om verschillende redenen: starten van een nieuwe praktijk (met risico's), inkoopsommen voor bestaande praktijken (gebaseerd op die premie), aankopen van nog duurder materiaal tijdens de corona epidemie,... Afstuderende artsen
krijgen 3 maanden voor het zelfstandig starten plots een koude douche en
dit ondanks hun belangeloze inzet in de frontlinie bij het bestrijden van COVID-19 . De timing getuigt van weinig respect voor jonge artsen.

We zouden het logischer vinden dat de overgangsperiode op zijn minst enkele maanden wordt verlengd , zodat we onze gemaakte contracten kunnen nakomen. De huidige maatregelen zouden moeten verdergezet worden totdat er een op evidentie gebaseerd alternatief voorhanden is. Let hierbij op het gegeven dat de eerstelijn kostenbesparend werkt op de gehele gezondheidszorg .

Bij de hervorming van het impulsfonds is het cruciaal dat er aandacht is voor alle huisartsen , in België is er namelijk een grote variatie aan huisartsenpraktijken van solo, netwerk tot groep. Daarnaast zijn er verschillende financieringsvormen, waarbij het forfaitaire systeem een mogelijkheid is, maar een minderheid van de Vlamingen in deze praktijken is ingeschreven. Kwaliteitsindicatoren mogen een rol spelen, aangezien de kwaliteit van zorg in verschillende praktijksoorten en financieringsvormen geleverd kan worden. De gezondheidszorg schreeuwt goede suggesties , alleen wordt er onvoldoende
geluisterd .

Indien een besparing jullie alsnog opportuun lijkt in de eerstelijnszorg, laat het dan niet gerealiseerd worden op de rug van een kleine groep van een paar honderd startende huisartsen . Een groep die natuurlijk geen sterke lobby achter zich heeft staan, zoals andere belangengroepen, zuilen, mutualiteiten, industrie,…

Wij vragen jullie ten gronde te zoeken naar een evenwichtige oplossing .

Kortom, wij als startende huisartsen willen zorgen voor
jullie , laten we er dan samen voor zorgen dat we kunnen starten .

Met de steun van de Vlaamse en Brusselse universiteiten.