Zakazanie powoływania się i stosowania nienaukowej teorii „alienacji rodzicielskiej”

Przedmiot petycji:   Podjęcie działań na rzecz zakazania powoływania się i stosowania nienaukowej teorii „alienacji rodzicielskiej” i terminów jej podobnych w rozwiązaniach prawnych, ustawach, w Sądach RP, przez kuratorów sądowych i kuratorów społecznych, biegłych sądowych, OZSS, prokuraturę, policję oraz inne organy państwowe takie jak Ministerstwa, RPO, RPD ponieważ działa ona na niekorzyść ofiar przemocy oraz krzywdzi dzieci.  
Uzasadnienie
Twórcą tej nienaukowej teorii Syndromu Alienacji Rodzicielskiej (PAS) był R. Gardner, który bronił sprawców pedofilii i kazirodztwa w sądach. W książkach i czasopismach wydawanych w swoim wydawnictwie pisał między innymi: „Jeśli matka zareaguje na molestowanie dziecka przez ojca w zbyt histeryczny sposób należy pomóc jej docenić fakt, że w większości społeczeństw w historii świata, takie zachowania były wszechobecne”, " True and False Accusations of Child Sex Abuse " Richard A. Gardner;[1] Natomiast amerykański biegły sądowy Barry Goldstein zwraca uwagę, że pseudoteoria „alienacji rodzicielskiej” została stworzona przez R. Gardnera aby wspierać ojców stosujących przemoc, w tym przemoc seksualną. Większość spornych spraw rozwodowych spowodowanych jest przemocą domową. Ponadto podkreśla, że przemoc domowa polega na kontroli ofiar przez różne taktyki, aby przestraszyć i zmusić ich do robienia tego co chce sprawca. Powoduje to, że matka i dzieci żyją w strachu - stresie i traumie po przemocy, które mają wpływ na dalsze życie ofiar przemocy. Dzieciom tym powinno się zapewnić terapię i spokój a nie narażać na dalsze nadużycia ze strony sprawcy przemocy. Trauma powoduje różnego rodzaju zaburzenia zarówno psychiczne jaki i konsekwencje zdrowotne chociażby w postaci poważnych chorób fizjologicznych np. otyłości, cukrzycy itp.[2] Kluczowe jest badanie realnych przyczyn niechęci dziecka do kontaktu z rodzicem i dostosowanie kontaktów do możliwości psycho-fizycznych dzieci, a także branie pod uwagę konsekwencji przemocy domowej dla dziecka, jako jej ofiary czy świadka.[3] Przyjmowanie odgórnie przez specjalistów OZSS i sądy rodzinne, że zachowanie dziecka jest efektem manipulacji rodzica, zgodnie z teorią alienacji rodzicielskiej i zmuszanie go do niechcianych kontaktów jest niebezpieczne i nie sprzyja budowaniu jakiejkolwiek relacji.

Teoria alienacji rodzicielskiej nie tylko nigdy nie została uznana przez świat nauki, ale i została zdyskredytowana. Nie ma jej w wykazie ICD[4] ani DSM[5] – w świecie naukowym nie istnieje. Biegli psychiatrzy z DSM odmówili uwzględnienia ww. alienacji podobnie jak Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (APA). Wezwali psychologów do zwracania szczególnej uwagi na przypadki przemocy i nielekceważenia wypowiedzi dzieci (APA, 1996). Parlament Unii Europejskiej dnia 6 października 2021 r. wydał Rezolucję w sprawie wpływu, jaki na kobiety i dzieci wywierają przemoc ze strony partnera oraz prawo pieczy nad dzieckiem (2019/2166(INI)[6]. W rezolucji czytamy: „mając na uwadze, że dwie z najbardziej prestiżowych instytucji zajmujących się zdrowiem psychicznym – Światowa Organizacja Zdrowia i Amerykańskie Stowarzyszenie Psychologiczne – odrzucają stosowanie tzw. zespołu alienacji rodzicielskiej oraz podobnych pojęć i terminów, ponieważ mogą być one wykorzystywane jako strategia przeciwko ofiarom przemocy poprzez podważanie umiejętności rodzicielskich ofiar, odrzucanie ich słów i lekceważenie przemocy, na którą narażone są dzieci; mając na uwadze, że – zgodnie z zaleceniem Platformy Niezależnych Podmiotów Eksperckich nt. Dyskryminacji Kobiet i Przemocy wobec nich (Platforma EDVAW) – oskarżenia o alienację rodzicielską wysuwane przez dopuszczających się nadużyć ojców przeciwko matkom należy postrzegać jako dalsze wykorzystywanie pozycji siły i kontroli przez instytucje i podmioty państwowe, w tym te, które podejmują decyzję o pieczy nad dzieckiem”[7] Hiszpańskie Stowarzyszenie Neuropsychiatrii wypowiedziało się przeciwko jego stosowaniu w kontekście klinicznym lub prawnym (2010). We Francji tamtejsze Ministerstwo Sprawiedliwości zakazało używania tej teorii przez wprowadzenie rozporządzenia.[8] We Włoszech Generalny Prokurator i SN uznał "alienację rodzicielską" za niezgodną z Konstytucją (Historyczne zarządzenie kasacji, adwokat A.Voltaggio: "La Pas come teoria nazista" - DIRE.it ); podobną drogą idzie Anglia, Hiszpania, Szkocja, Walia, Australia itp. Badania przeprowadzone pokazują, że pomawianie matki o tzw. „alienację” stało się powszechną praktyką wśród ojców stosujących przemoc wobec swoich najbliższych aby odwrócić uwagę sądu od przemocy. Należy zwrócić uwagę, że po jej zastosowaniu zwiększyła się liczba nadużyć seksualnych i śmiertelność dzieci oraz ich matek spowodowanych przemocą w trakcie kontaktów . Mimo wiedzy o przemocy i zagrożeniu ze strony sprawcy przemocy dla dziecka i matki sądy nie podejmują żadnych działań mających na celu ochronę ofiar przemocy – opisuje te zagadnienie w czasopiśmie naukowym profesor Patrizia Romito[9]. Analiza ta objęła m.in. USA, Włochy, Francję, Kanadę, Wielką Brytanię, Australię, Amerykę Północną itp. Zgodnie z wynikami licznych badań, kobiety narażone są na przemoc w czasie rozwodu i po nim. Przemocy nie doznają tylko i wyłącznie matki, ale też dzieci. Szacuje się, że od 40 do 60% mężów stosujących przemoc to także ojcowie stosujący przemoc. Motywacje takiej przemocy można podzielić na trzy kategorie, które mogą współistnieć i nakładać się: odwet i zemsta, przywrócenie sytuacji władzy i kontroli oraz próba wymuszenia pojednania. Mężczyźni, którzy wierzą, że żona i dzieci należą do nich - przekonanie często implikowane przez przemoc domową - postrzegają separację jako zdradę i naruszenie ich praw, co usprawiedliwia zemstę na kobiecie, a nawet karę zabójstwa jej lub jej dzieci. Po przeanalizowaniu kilkunastu tysięcy spraw rozwodowych z różnych krajów (m. in. USA 9 000 spraw czy Kanada ponad 7600 spraw) stwierdzono, że ojcowie stosujący przemoc powołują się na nieuznaną przez naukowców alienacje rodzicielską w celu przykrycia stosowanej przez nich przemocy[10].        

Wnosimy zatem o podjęcie następujących działań prowadzących do respektowania praw dzieci zawartych w art. 72 Konstytucji RP oraz Konwencji Praw Dziecka :
1. podjęcie inicjatywy ustawodawczej w kierunku zmian w prawie rodzinnym polegających na zobligowaniu sądów do respektowania woli dzieci w sprawach ich dotyczących tj. kontaktów z rodzicami oraz zakazania stosowania nienaukowej teorii „alienacji rodzicielskiej” w Sądach, przez biegłych sądowych, OZSS, kuratorów sądowych ponieważ zagraża to zdrowiu i życiu dzieci;
2. wystosowanie pisma przedstawiającego wyżej opisany problem do Ministra Sprawiedliwości, Prokuratora Generalnego oraz Ministra Rodziny i Polityki Społecznej wraz z wnioskiem o podjęcie działań zgodnie z właściwością poszczególnych Ministrów; przeszkolenie prokuratorów, sędziów, biegłych sądowych, psychologów z OZSS, kuratorów zawodowych i społecznych z zakresu  jak rozpoznawać przemoc domowa i przemoc po separacji, czym jest i jak się objawia trauma po przemocy, jakie manipulacje stosuje sprawca przemocy aby uniknąć konsekwencji swojego działania.


[1] „Jestem przeciwko niepohamowanej, moralistycznej i karzącej reakcji wielu członków naszego społeczeństwa w stosunku do pedofilów. Przekracza ona granice tego, co uważam za powagę zbrodni”, "Sex Abuse Hysteria: Salem Witch Trials Revisited" Richard A. Gardner; „W obecnych czasach dziecko molestowane seksualnie jest powszechnie uważane za ofiarę, ale przecież to dziecko może inicjować akty seksualne poprzez uwodzenie dorosłego”, "Child Custody Litigation" Richard A. Gardner.
[2] Barry Goldstein stwierdza, że PAS/PA spowodował, że sądy nie wierzą w prawdziwe doniesienia o nadużyciach i tym samym narażają dzieci na niebezpieczeństwo. Ponadto w USA, każdego roku 58 000 dzieci jest wysyłanych do opieki lub bez ochronnych wizyt z niebezpiecznymi oprawcami. W 2016 r. i 2017 r. naukowcy znaleźli wiadomości o 175 dzieciach zamordowanych przez ojców zaangażowanych w sporne sprawy o opiekę. W wielu przypadkach sąd dał oprawcom dostęp, jakiego potrzebowali, aby zabić dzieci. Wstępne ustalenia z badania Narodowego Instytutu Sprawiedliwości pod kierunkiem profesor Joan Meier wykazały, że chociaż umyślne fałszywe doniesienia matek występują mniej niż 2% , ojcowie wygrywają 69% przypadków nadużyć i 81% przypadków nadużyć seksualnych.  
[3] Opinia do projektu ustawy dotyczącego opieki naprzemiennej w kontekście analizy problemów psychologicznych dzieci i rodziców oraz problemów prawnych z uwzględnieniem wyników badań naukowych (druk senacki nr 63) Senatu RP OE-333 dr Agnieszka Widera – Wysoczańska s.36
[4] Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych - WHO
[5] Klasyfikacja zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego
[6]https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2021-0406_PL.html
[7] W rezolucji czytamy, że Parlament UE: „wyraża zaniepokojenie faktem, że wpływ stereotypów i uprzedzeń związanych z płcią prowadzi do nieodpowiednich reakcji na przemoc motywowaną płcią przeciwko kobietom i do braku zaufania do kobiet, w szczególności w odniesieniu do domniemanych fałszywych zarzutów dotyczących znęcania się nad dziećmi i przemocy domowej; jest również zaniepokojony brakiem specjalnych szkoleń dla sędziów, prokuratorów i przedstawicieli zawodów prawniczych; podkreśla znaczenie środków mających na celu – w ramach kampanii edukacyjnych i uświadamiających – zwalczanie stereotypów dotyczących płci i patriarchalnych uprzedzeń; wzywa państwa członkowskie do monitorowania i zwalczania kultury oczerniania kobiet, które zabierają głos; potępia wykorzystywanie, wygłaszanie i akceptację teorii i pojęć nienaukowych w sprawach dotyczących pieczy, które piętnują matki usiłujące zgłaszać przypadki znęcania się nad dzieckiem lub przemocy motywowanej płcią, co uniemożliwia im uzyskanie pieczy lub ogranicza ich prawa rodzicielskie; podkreśla, że tzw. zespół alienacji rodzicielskiej oraz podobne koncepcje i terminy, które z reguły opierają się na stereotypach dotyczących płci, mogą działać na szkodę kobiet będących ofiarami przemocy ze strony partnera, prowadząc do oskarżania matek o „alienację” dzieci od ojca, poddając w wątpliwość kompetencje rodzicielskie ofiar, podważając zeznania dzieci i ryzyko przemocy, na które są narażone ich dzieci, a także naruszając prawa i bezpieczeństwo matki i dzieci; wzywa państwa członkowskie do nieuznawania zespołu alienacji rodzicielskiej w praktyce sądowej i prawie oraz do zniechęcania do jego stosowania w postępowaniach sądowych, a nawet do zakazania go, zwłaszcza w dochodzeniach mających na celu stwierdzenie istnienia przemocy;"
[8] [Trybun] Sprawiedliwość 2018: Nakaz zespołu alienacji rodzicielskiej (SAP), to oficjalne. Przez Marie-Christine Gryson-Dejehansart. (village-justice.com)
[9]Przemoc domowa po separacji i los kobiet i dzieci | Cairn.info
[10]Przemoc domowa po separacji i los kobiet i dzieci | Cairn.info