×
Poprawki do projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzecznika Praw Pacjenta
Iza M.
kieruje swoją petycję do:
Jerzy Szafranowicz Podsekretarz Stanu Ministerstwo Zdrowia
W związku z projektem ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego (UD207) (dalej: Projekt ustawy) opublikowanym na stronie https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12398957/katalog/13136259#13136259 wnoszę o uwzględnienie poniższych uwag do projektu tej ustawy.
W pełni popieram “Uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego (UD207)” Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Akupunkturzystów i Terapeutów Medycyny Chińskiej (jednostka organizacyjna Związku Zawodowego Związkowa Alternatywa, KRS 0000790483).
Zgadzamy się z ustawodawcą, że należy ograniczyć działalność szarlatanów i osób niekompetentnych, a działających aktualnie bezkarnie w branży ochrony zdrowia, z drugiej jednak strony wyrażamy głębokie zaniepokojenie treścią opublikowanego projektu i przedstawiamy nasze stanowisko w tym zakresie oraz uwagi dotyczące potencjalnych zagrożeń płynących z proponowanych zmian.
Projekt ustawy, mimo deklarowanych celów poprawy ochrony praw pacjentów, de facto nie tylko tego nie czyni, ale wręcz budzi poważne obawy naruszania swobód obywatelskich – zarówno pacjentów, jak i praktykujących m.in. akupunkturę i inne działy medycyny chińskiej, a także sprawiedliwości społecznej, wolności słowa oraz funkcjonowania zawodów związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i około zdrowotnych, takich jak terapeuci medycyny chińskiej (w tym akupunkturzyści), praktycy ajurwedy, dietetycy, osteopaci, naturopaci czy inni przedstawiciele medycyn tradycyjnych oraz komplementarnych i alternatywnych - wg klasyfikacji WHO określanych jako Traditional Medicine & Complementary and Alternative Medicine w skrócie: TM&CAM.
Mimo, że Projekt ustawy powstał w wyniku nagłośnienia kilku incydentalnych zdarzeń niezwiązanych z działalnością terapeutów medycyny chińskiej i akupunktury, to stanowi bezpośrednie zagrożenie dla wszystkich praktykujących TM&CAM Ogólnopolski związek Zawodowy Akupunkturzystów i Terapeutów Medycyny Chińskiej, wspierany m.in. przez Polskie Towarzystwo Tradycyjnej Medycyny Chińskiej (PTTMC), Stowarzyszenie Klasycznej Medycyny Chińskiej oraz główne szkoły/placówki kształcenia ustawicznego medycyny chińskiej ma wolę współpracy w zakresie problemów leżących u podstaw tego Projektu ustawy.
Według nas Projekt ustawy stanowi:
Autorzy Projektu ustawy nie uwzględniają:
1. zaleceń WHO: Globalny raport WHO na temat medycyny tradycyjnej i komplementarnej: WHO w „Strategii Tradycyjnej Medycyny WHO na lata 2014–2023” skupia się na opracowaniu norm, standardów i dokumentów technicznych opartych na wiarygodnych informacjach i danych, aby wspierać Państwa Członkowskie w świadczeniu bezpiecznych, wykwalifikowanych i skutecznych usług TM&CAM oraz ich odpowiedniej integracji z systemami opieki zdrowotnej w celu osiągnięcia powszechnego bezpieczeństwa zdrowotnego i Celów Zrównoważonego Rozwoju. 2. Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-11 WHO – obowiązująca od 1 stycznia 2022 roku w rozdziale 26 uwzględnia klasyfikacje chorób oparte na Tradycyjnej Medycynie Chińskiej. Jest to oficjalny dokument podpisany przez 194 państwa członkowskie w tym Polskę.
3. Rezolucji nr 1206 Rady Europy z 1999 roku na temat europejskiego podejścia do medycyny niekonwencjonalnej: z jej treści wynika, iż medycyna komplementarna i alternatywna może być praktykowana zarówno przez terapeutów nie-lekarzy (well trained practitioners) jak i lekarzy. Terapeuci bez pełnego wykształcenia medycznego powinni odbyć właściwe, odpowiednie dla uprawianej metody terapeutycznej szkolenie.
4. Rezolucji A4-0075/97 dotyczącej statusu medycyny niekonwencjonalnej, przyjętej przez Parlament Europejski w roku 1997, która wymienia terapie cieszące się pewną formą legalnego uznania w państwach członkowskich, przyjmując ten fakt za podstawę do badań nad bezpieczeństwem i efektywnością medycyn tradycyjnych, komplementarnych i alternatywnych (TM&CAM), a co za tym idzie, zachęcając do rozpoczęcia procesu oficjalnego, legalnego ich uznania.
Co może być istotne dla Polski, jak to zasugerowano w Opinii do Rezolucji A4-0075/97, to fakt, iż wiedza i kwalifikacje z zakresu medycyny konwencjonalnej (alopatycznej) wśród terapeutów praktykujących TM&CAM winny być na poziomie odpowiadającym poziomowi egzaminu uprawniającego do wykonywania zawodu Heilpraktiker w Niemczech.
Jak to określono dokładniej ww. Opinii: od terapeuty medycyny niekonwencjonalnej trzeba w każdej sytuacji wymagać posiadania podstawowej wiedzy z zakresu medycyny konwencjonalnej oraz szczegółowej w zakresie dziedziny medycyny niekonwencjonalnej, w której się specjalizuje.
Parlament Europejski proponuje w swym dokumencie państwom członkowskim Unii Europejskiej zharmonizowanie na odpowiednio wysokim poziomie standardów w zakresie kwalifikacji terapeutów, co będzie korzystne zarówno dla samych terapeutów, jak i ich pacjentów.
Zgromadzenie Parlamentarne, Doc. 8435, sprawozdanie Komisji ds. Społecznych, Zdrowia i Rodziny, sprawozdawca: Pani Ragnarsdóttir. Tekst przyjęty przez Stałą Komisję, działającą w imieniu Zgromadzenia, 4 listopada 1999 r.: Zgromadzenie potwierdza wagę, jaką przywiązuje do medycyny konwencjonalnej, której skuteczność została udowodniona naukowo i która stanowi podstawę europejskich systemów zabezpieczenia społecznego.
Zauważa jednak, że alternatywne, uzupełniające i niekonwencjonalne formy medycyny zyskują na znaczeniu w Europie i na całym świecie. Zakres, w jakim są uznawane, oraz status prawny, jakim się cieszą, znacznie różnią się w zależności od kraju. 5. Autorzy Projektu ustawy pomijają, iż w Europejska klasyfikacja umiejętności/kompetencji, kwalifikacji i zawodów (ESCO) pod kodem 2230.2.3 klasyfikuje zawód terapeuty tradycyjnej medycyny chińskiej. Wskazane zostało w opisie, iż Terapeuci tradycyjnej medycyny chińskiej stosują alternatywne metody medycyny w celu leczenia chorób we wszystkich jego formach. Wykorzystują oni również różne terapie, takie jak stosowanie leków ziołowych, akupunktura, masaże i terapie dietetyczne, aby zwiększyć ogólny stan zdrowia pacjenta i zapobiec wystąpieniu choroby. 6. Autorzy Projektu ustawy nie uwzględniają również, że w styczniu 2025 r. wprowadzono zmiany w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), dostosowując ją do wymogów Unii Europejskiej. Podklasa 86.90.D ("działalność paramedyczna") została przeklasyfikowana na 86.96.Z ("działalność w zakresie medycyny tradycyjnej, uzupełniającej i alternatywnej"), która to podklasa zgodnie z opisem obejmuje m.in. tradycyjną medycynę chińską, taką jak akupunktura i chińskie leki ziołowe. W przypadku wejścia w życie zaproponowanego Projektu ustawy, w praktyce ww. PKD nie będzie miało racji zastosowania, a które to PKD może być stosowane, m.in. przez osoby wykonujące działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług z zakresu tradycyjnej medycyny chińskiej, w szczególności na wykonywaniu akupunktury.
Więcej szczegółowych informacji i uzasadnień na temat „Uwag do ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego (UD207)” można znaleźć na stronie internetowej Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Akupunkturzystów i Terapeutów Medycyny Chińskiej www.ozzatmc.pl
Projekt ustawy, mimo deklarowanych celów poprawy ochrony praw pacjentów, de facto nie tylko tego nie czyni, ale wręcz budzi poważne obawy naruszania swobód obywatelskich – zarówno pacjentów, jak i praktykujących m.in. akupunkturę i inne działy medycyny chińskiej, a także sprawiedliwości społecznej, wolności słowa oraz funkcjonowania zawodów związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i około zdrowotnych, takich jak terapeuci medycyny chińskiej (w tym akupunkturzyści), praktycy ajurwedy, dietetycy, osteopaci, naturopaci czy inni przedstawiciele medycyn tradycyjnych oraz komplementarnych i alternatywnych - wg klasyfikacji WHO określanych jako Traditional Medicine & Complementary and Alternative Medicine w skrócie: TM&CAM.
Mimo, że Projekt ustawy powstał w wyniku nagłośnienia kilku incydentalnych zdarzeń niezwiązanych z działalnością terapeutów medycyny chińskiej i akupunktury, to stanowi bezpośrednie zagrożenie dla wszystkich praktykujących TM&CAM Ogólnopolski związek Zawodowy Akupunkturzystów i Terapeutów Medycyny Chińskiej, wspierany m.in. przez Polskie Towarzystwo Tradycyjnej Medycyny Chińskiej (PTTMC), Stowarzyszenie Klasycznej Medycyny Chińskiej oraz główne szkoły/placówki kształcenia ustawicznego medycyny chińskiej ma wolę współpracy w zakresie problemów leżących u podstaw tego Projektu ustawy.
Według nas Projekt ustawy stanowi:
- Naruszenie norm konstytucyjnych i praw obywatelskich.
- Jest próbą bezzasadnego wyeliminowania terapeutów medycyny chińskiej i akupunkturzystów nie będących przedstawicielami zawodów medycznych, a także daje pod wątpliwość możliwość wykonywania akupunktury przez osoby wykonujące zawody medyczne.
- Zawiera szereg postanowień i pojęć, które zostały zdefiniowane w bardzo szeroki i niedookreślony sposób, w tym w szczególności: „praktyka pseudomedyczna”, „zawód medyczny”, „oferowanie metody niebędącej świadczeniem zdrowotnym”, „świadczenie zdrowotne niezgodne z aktualną wiedzą medyczną”, „dezinformacja medyczna”. Brak precyzyjnego dookreślenia ww. pojęć i sformułowań daje duże możliwości do interpretacji oraz budzi wątpliwości co do zakresu stosowania ustawy. Budzi to także poważne zastrzeżenia względem ich przyszłego arbitralnego stosowania, daje pełną dowolność interpretacji i całkowitą swobodę uznania administracyjnego Rzecznikowi Praw Pacjenta, Izbom lekarskim itp., co jest niezgodne z zasadami postępowania administracyjnego.
Mechaniczne stosowanie warunku „aktualnej wiedzy medycznej” jako kryterium, może więc hamować postęp i ograniczać dostęp pacjentów do nowoczesnych i nieraz już stosowanych z sukcesem m.in. w Azji Południowo-Wschodniej, USA, Kanadzie, Australii itp. tzw. niekonwencjonalnych rozwiązań. Z drugiej strony istnieje również wiele rekomendowanych zaleceń zgodnych z „aktualną wiedzą medyczną”, które jednak budzą wątpliwości w świetle wysokiej jakości dowodów naukowych i mogą w niektórych przypadkach wręcz prowadzić do zagrożenia zdrowia i życia pacjentów. - Naruszenie zasady podmiotowości i autonomii pacjenta i jego prawa wyboru metod profilaktyki i ochrony zdrowia, a w szczególności ograniczenie pacjentom swobody wyboru terapii.
Ograniczenie działalności zawodowej praktyków akupunktury i innych dziedzin medycyny chińskiej oraz osób praktykujących inne podejścia w obrębie TM&CAM może prowadzić do zmniejszenia dostępności profilaktyki i terapii opartych na metodach innych niż aktualnie obowiązujący paradygmat medycyny alopatycznej. W dłuższej perspektywie zwiększy to obciążenie i koszty systemu ochrony zdrowia opartego na medycynie konwencjonalnej.
Pacjenci, pozbawieni alternatyw, będą zmuszeni do korzystania z terapii droższych i często mniej bezpiecznych ze względu np. na niepożądane skutki uboczne oraz bardziej inwazyjnych form leczenia. Stoi to w sprzeczności z deklarowanym celem projektu, jakim jest ochrona ich praw, a przede wszystkim świadoma możliwość wyboru metody leczenia. - Ograniczenie swobody i wolności prowadzenia działalności gospodarczej.
Wprowadzenie ustawy ograniczy prowadzenie działalności gospodarczej i tym samym odbierze możliwość samozatrudnienia i prowadzenia działalności gospodarczej terapeutom medycyny chińskiej, akupunkturzystom i innym praktykom medycyn TM&CAM – mimo, że prowadzą działalność zgodnie z prawem i odprowadzają z tytułu prowadzonej działalności podatki i składki na ZUS, nie obciążając więc budżetu państwa. - Ryzyko zwalczania bezpiecznych i skutecznych metod TM&CAM
Projekt ustawy przewiduje możliwość karania za „quasi-recydywę” w przypadku ponownego stosowania praktyk uznanych za naruszające prawa pacjentów. W praktyce może to oznaczać systematyczne eliminowanie metod medycyny chińskiej (w tym akupunktury – zaliczanych do TM&CAM), które nie wpisują się w ramy konwencjonalnej, alopatycznej medycyny, nawet jeśli są bezpieczne i przynoszą korzyści zdrowotne potwierdzone naukowo. Brak jasnych kryteriów odróżniających „praktykę pseudomedyczną” od uzasadnionych terapii medycyny tradycyjnej komplementarnej stwarza zagrożenie, że skuteczne metody leczenia zostaną niesłusznie uznane za nielegalne, pozbawiając pacjentów prawa wyboru i dostępu do holistycznej, zindywidualizowanej opieki zdrowotnej. - Pełną monopolizację rynku opieki zdrowotnej przez medycynę zachodnią (alopatyczną) – co jest wbrew zaleceniom Światowej Organizacji Zdrowia.
Autorzy Projektu ustawy nie uwzględniają:
1. zaleceń WHO: Globalny raport WHO na temat medycyny tradycyjnej i komplementarnej: WHO w „Strategii Tradycyjnej Medycyny WHO na lata 2014–2023” skupia się na opracowaniu norm, standardów i dokumentów technicznych opartych na wiarygodnych informacjach i danych, aby wspierać Państwa Członkowskie w świadczeniu bezpiecznych, wykwalifikowanych i skutecznych usług TM&CAM oraz ich odpowiedniej integracji z systemami opieki zdrowotnej w celu osiągnięcia powszechnego bezpieczeństwa zdrowotnego i Celów Zrównoważonego Rozwoju. 2. Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-11 WHO – obowiązująca od 1 stycznia 2022 roku w rozdziale 26 uwzględnia klasyfikacje chorób oparte na Tradycyjnej Medycynie Chińskiej. Jest to oficjalny dokument podpisany przez 194 państwa członkowskie w tym Polskę.
3. Rezolucji nr 1206 Rady Europy z 1999 roku na temat europejskiego podejścia do medycyny niekonwencjonalnej: z jej treści wynika, iż medycyna komplementarna i alternatywna może być praktykowana zarówno przez terapeutów nie-lekarzy (well trained practitioners) jak i lekarzy. Terapeuci bez pełnego wykształcenia medycznego powinni odbyć właściwe, odpowiednie dla uprawianej metody terapeutycznej szkolenie.
4. Rezolucji A4-0075/97 dotyczącej statusu medycyny niekonwencjonalnej, przyjętej przez Parlament Europejski w roku 1997, która wymienia terapie cieszące się pewną formą legalnego uznania w państwach członkowskich, przyjmując ten fakt za podstawę do badań nad bezpieczeństwem i efektywnością medycyn tradycyjnych, komplementarnych i alternatywnych (TM&CAM), a co za tym idzie, zachęcając do rozpoczęcia procesu oficjalnego, legalnego ich uznania.
Co może być istotne dla Polski, jak to zasugerowano w Opinii do Rezolucji A4-0075/97, to fakt, iż wiedza i kwalifikacje z zakresu medycyny konwencjonalnej (alopatycznej) wśród terapeutów praktykujących TM&CAM winny być na poziomie odpowiadającym poziomowi egzaminu uprawniającego do wykonywania zawodu Heilpraktiker w Niemczech.
Jak to określono dokładniej ww. Opinii: od terapeuty medycyny niekonwencjonalnej trzeba w każdej sytuacji wymagać posiadania podstawowej wiedzy z zakresu medycyny konwencjonalnej oraz szczegółowej w zakresie dziedziny medycyny niekonwencjonalnej, w której się specjalizuje.
Parlament Europejski proponuje w swym dokumencie państwom członkowskim Unii Europejskiej zharmonizowanie na odpowiednio wysokim poziomie standardów w zakresie kwalifikacji terapeutów, co będzie korzystne zarówno dla samych terapeutów, jak i ich pacjentów.
Zgromadzenie Parlamentarne, Doc. 8435, sprawozdanie Komisji ds. Społecznych, Zdrowia i Rodziny, sprawozdawca: Pani Ragnarsdóttir. Tekst przyjęty przez Stałą Komisję, działającą w imieniu Zgromadzenia, 4 listopada 1999 r.: Zgromadzenie potwierdza wagę, jaką przywiązuje do medycyny konwencjonalnej, której skuteczność została udowodniona naukowo i która stanowi podstawę europejskich systemów zabezpieczenia społecznego.
Zauważa jednak, że alternatywne, uzupełniające i niekonwencjonalne formy medycyny zyskują na znaczeniu w Europie i na całym świecie. Zakres, w jakim są uznawane, oraz status prawny, jakim się cieszą, znacznie różnią się w zależności od kraju. 5. Autorzy Projektu ustawy pomijają, iż w Europejska klasyfikacja umiejętności/kompetencji, kwalifikacji i zawodów (ESCO) pod kodem 2230.2.3 klasyfikuje zawód terapeuty tradycyjnej medycyny chińskiej. Wskazane zostało w opisie, iż Terapeuci tradycyjnej medycyny chińskiej stosują alternatywne metody medycyny w celu leczenia chorób we wszystkich jego formach. Wykorzystują oni również różne terapie, takie jak stosowanie leków ziołowych, akupunktura, masaże i terapie dietetyczne, aby zwiększyć ogólny stan zdrowia pacjenta i zapobiec wystąpieniu choroby. 6. Autorzy Projektu ustawy nie uwzględniają również, że w styczniu 2025 r. wprowadzono zmiany w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), dostosowując ją do wymogów Unii Europejskiej. Podklasa 86.90.D ("działalność paramedyczna") została przeklasyfikowana na 86.96.Z ("działalność w zakresie medycyny tradycyjnej, uzupełniającej i alternatywnej"), która to podklasa zgodnie z opisem obejmuje m.in. tradycyjną medycynę chińską, taką jak akupunktura i chińskie leki ziołowe. W przypadku wejścia w życie zaproponowanego Projektu ustawy, w praktyce ww. PKD nie będzie miało racji zastosowania, a które to PKD może być stosowane, m.in. przez osoby wykonujące działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług z zakresu tradycyjnej medycyny chińskiej, w szczególności na wykonywaniu akupunktury.
Więcej szczegółowych informacji i uzasadnień na temat „Uwag do ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego (UD207)” można znaleźć na stronie internetowej Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Akupunkturzystów i Terapeutów Medycyny Chińskiej www.ozzatmc.pl
Opublikowane
(Aktualizacja )
Zgłoś tę petycję jako niewłaściwą
Pojawił się błąd podczas wysyłania Twoich plików i/lub Twojego raportu.