Apel o objęcie ochroną dawnej Synagogi - obiektu dziedzictwa wielokulturowego Poznania

Poznańska synagoga przy ul. Stawnej, którą Niemcy okupujący Poznań w czasie II wojny światowej pozbawili gwiazdy Dawida, a następnie przebudowali na pływalnię dla żołnierzy Wehrmachtu, była jedną z najbardziej monumentalnych świątyń żydowskich w Europie Środkowej. Przez szereg dekad powojennych użytkowano nadal budynek synagogi jako pływalnię. Wielu mieszkańców Poznania nie potrafiło się pogodzić z utrzymywaniem tego stanu rzeczy, apelując o zaniechanie wykorzystywania budynku dawnej Świątyni jako pływalni, a także domagając się odpowiedniego, godnego upamiętnienia jego pierwotnej funkcji, proponując przekształcenie go w centrum dialogu, ośrodek edukacji i kultury. Jeśli próbowalibyśmy opisać wszystkie akcje społeczne, kulturalne i artystyczne w obronie SYNAGOGI, powstałaby poruszająca, pamiątkowa książka Miasta Poznania. Wydawało się, że odzyskanie budynku przez Gminę Żydowską w Poznaniu zmieni stan budynku. Niestety Gmina, korzystając ze swego prawa własności, zdecydowała się wynająć dawną SYNAGOGĘ, a potem ją sprzedała. Tym samym nie decyduje już o jej dalszym losie i przyszłości. W następstwie tego działania cenny obiekt architektoniczny w nieznanych opinii publicznej okolicznościach zmienia właścicieli, a – co najgorsze – jego stan techniczny stale i gwałtownie się pogarsza. Budynek synagogalny do dziś imponuje swoją bryłą i porusza wstrząsającą historią. Mimo, że jest jednym z niewielu, jakże cennych świadectw materialnych istnienia dzielnicy żydowskiej w mieście i symbolem wielokulturowego Poznania, pozostaje zaniedbany, a przy tym – nie został nawet właściwie zabezpieczony. Historyczny i zabytkowy obiekt niszczeje. Jego pogarszający się stan techniczny sprawia, że budowla chyli się ku ruinie. Odbywa się to wszystko w cywilizowanym państwie europejskim, w samym sercu Starego Miasta, bezpośrednio przy torowisku tramwajowym oraz ulicy ze szlakami pieszymi i turystycznymi. Jako sygnatariusze niniejszego apelu wzywamy władze miejskie i wojewódzkie do kooperacji w tej sprawie oraz objęcia ochroną prawną i konserwatorską oraz nadzorem budowlanym niegdysiejszej SYNAGOGI. Liczymy na zobligowanie obecnego właściciela - inwestora do rzetelnego zabezpieczenia budynku celem zapobieżenia aktom wandalizmu, w tym ponownego podpalenia, aby zapobiec katastrofie budowlanej. Jeśli tego zbiorowego wysiłku nie podejmiemy, doprowadzimy tym samymi do zniknięcia historycznego obiektu z panoramy wielokulturowego Poznania. Uważamy, że sprawa przyszłości budynku poznańskiej SYNAGOGI powinna stać się przedmiotem jawnej, publicznej debaty zorganizowanej przez Urząd Miasta Poznania. Naszym zdaniem historyczny budynek SYNAGOGI jako materialne świadectwo i miejsce pamięci powinien nie tylko ocaleć fizycznie, ale powinien otrzymać szansę, by stać się przestrzenią, którą wypełnią wydarzenia edukacyjne, społeczne i kulturalne na miarę współczesnego, europejskiego miasta. W Wielkopolsce znaleźlibyśmy przykłady, jak w Ostrowie Wielkopolskim czy Buku, że takie projekty mają sens a odrestaurowane obiekty stają się ważnymi ośrodkami służącymi lokalnej społeczności.