×
#dontcallmemurzyn
Noemi N.
kieruje swoją petycję do:
Rada Języka Polskiego, Zespół Retoryki i Komunikacji Publicznej
Londyn, 22 czerwca 2020 r.
Noemi Ndoloka Mbezi
Marta Udoh
Aleksandra Dengo
Sara Alexandre
Oghele Ugonoh
Zarząd Zespołu Retoryki i Komunikacji Publicznej
Szanowni Państwo,
zwracamy się z prośbą do członków Zespołu Retoryki i Komunikacji Publicznej o wprowadzenie w Słowniku języka polskiego zmiany w definicji słowa Murzyn , polegającej na uznaniu jego znaczenia jako pejoratywnego.
Według Słownika języka polskiego PWN Murzyn , to: człowiek należący do rasy czarnej; pot.ktoś, kto wykonuje pracę za kogoś bez ujawnienia swego nazwiska; pot.ktoś, kto ciężko pracuje i jest wyzyskiwany.
Definicja ta, w naszym mniemaniu, już sama w sobie ma wydźwięk pogardliwy i pejoratywny, gdyż Murzyn opisany jest jako ktoś postawiony niżej w hierarchii społecznej, jednostka gorszej kategorii. Nikt nie jest gorszy tylko z racji przynależności do takiej czy innej rasy, a jednak przytoczone w Słowniku potoczne rozumienie wyrazu Murzyn podkreśla jego znaczenie deprecjonujące nas— osoby ciemnoskóre.
Jeszcze 15 lat temu sam miałem nadzieję, że słowo Murzyn pójdzie tą drogą, co Żyd, dziś w kontekście żywej wciąż rasistowskiej frazeologii oraz bardzo wyraźnie formułowanych protestów osób najbardziej zainteresowanych uważam, że należy o tym słowie zapomnieć.— prof. Marek Łaziński dla tygodnika Polityka .
Pan Profesor pisze także: Słowo Murzyn pojawia się w przekładach literatury, jest też wciąż używane w prywatnych rozmowach przez osoby starsze oraz te, które panicznie boją się, że zmiana tej nazwy zagraża tradycji albo jest „terrorem politycznej poprawności”— tak jak miałoby jej zagrażać wprowadzenie nowych nazw żeńskich lub powrót do dawniej stosowanych (por. POLITYKA 46/19). Mamy świadomość, iż język jest tworem żywym, ewoluującym, w którym słowa z czasem mogą zmieniać znaczenie lub zabarwienie emocjonalne. Tak też, naszym zdaniem, stało się ze słowem Murzyn , niegdyś neutralnym, określającym po prostu przynależność rasową— i w taki sposób do dziś traktowanym przez starsze pokolenie użytkowników języka polskiego, a obecnie często stosowanym po to, by upokorzyć, poniżyć i obrazić osobę ciemnoskórą. Niczym innym bowiem, jak stygmatyzującym epitetem, jest w naszym odczuciu wyraz ten, rzucany człowiekowi w twarz przez przechodniów na ulicy, czego doświadcza niemal każdy ciemnoskóry w Polsce.
Nie dziwi fakt, iż właśnie to słowo używane jest jako pogardliwe i prześmiewcze, jako że język polski pełen jest powiedzeń, przysłów i związków frazeologicznych zawierających leksem Murzyn , a mających negatywne konotacje. A oto przykłady: sto lat za Murzynami; darmo Murzyna bielić; harować jak Murzyn; głupi jak Murzyn; Murzyn zrobił swoje, Murzyn może odejść; być czyimś Murzynem.
Prof. Mirosław Bańko w Rekomendacjach dotyczących języka niedyskryminującego na Uniwersytecie Warszawskim, pisze: Bardzo silnie obciążone negatywnym stereotypem jest słowo Murzyn, odbierane przez mieszkających w Polsce Afrykanów jako obraźliwe. Tymczasem na stronie Rady Języka Polskiego prof. Katarzyna Kłosińska informując o kampanii społecznej Ty mówisz — ja czuję. Dobre słowo — lepszy świat, pisze: Słowa mają wielką moc —mogą sprawić, że ktoś przeżywa radość albo cierpienie; że świat jest przyjazny albo wrogi; że się szanujemy albo sobą gardzimy.
W wywiadzie udzielonym Magdalenie Fijołek, prof. Katarzyna Kłosińska mówi: Wydaje mi się, że kluczem jest zwykła ludzka życzliwość: jeśli wiemy, że dane słowo może sprawić komuś przykrość, to go nie używamy przy tej osobie. Gdy rozmawiamy z kimś niskim, to nie mówimy o nim „kurdupel”, a gdy z kimś otyłym, to nie używamy pod jego adresem słów „spaślak” czy „grubas”. — Nie sposób zaprzeczyć tym słowom, jednak czy ludzka życzliwość bądź po prostu szacunek do drugiego człowieka, nie wymagają, by nie używać obraźliwych określeń również za czyimiś plecami? Taką właśnie postawę wobec Afrykańczyków wykazywał Ryszard Kapuściński, który w Hebanie sugeruje, że podział na kategorie rasowe jest prymitywny . To od koloru skóry zaczęły zależeć ludzkie wzajemne stosunki. Tak zaczęła się kształtować ideologia rasizmu. Warto zwrócić uwagę na określenia, jakich używa Kapuściński odnośnie Afrykańczyków w Hebanie . Wyraz Murzyn nie pojawia się ani razu, może to świadczyć o negatywnym, według dziennikarza, nacechowaniu tego wyrazu. Czarny jest określeniem parokrotnie użytym przez Kapuścińskiego, jednak zawsze pisanym wielką literą, najczęściej w kontekście rasizmu. Reporter spędził znaczną część swojego życia w Afryce i miał bezpośredni kontakt z czarnoskórymi, co wpłynęło na językowy obraz świata w jego twórczości.
Znaczące dla nas są również słowa prof. Katarzyny Kłosińskiej, która w jednej z internetowych dyskusji, dotyczących używania słowa Murzyn , pisze: Nie uważam się za osobę, która „decyduje” o tym, czy słowo jest obraźliwe dla danej mniejszości. O tym bowiem decydują jedynie użytkownicy języka, szczególnie ci najbardziej zainteresowani tematem . — Stwierdzenie to przekonało nas, iż jako osoby najbardziej zainteresowane, mamy prawo wyrazić w tej sprawie swoją opinię, licząc na przychylność Szanownej Rady, by każdy, kto określa nas Murzynami , powołując się na Słownik języka polskiego , nie miał ku temu podstaw.
Słowa mają wielką moc. Zwłaszcza słowa wypowiadane przez osoby będące autorytetem i cieszące się powszechnym szacunkiem. Zwracamy się z naszą prośbą do Państwa jako do takich właśnie osób, mających wpływ na opinię i kulturę słowa Polaków. Budujmy lepszy świat poprzez używanie dobrych słów.
Z poważaniem
Noemi Ndoloka Mbezi, Aleksandra Dengo, Marta Udoh, Sara Alexandre, Oghele Ugonoh Noemi Ndoloka M.addresses this petition to: The Polish Language Council, Rhetoric and Public Communication Team
________________________________________________
Board of the Rhetoric and Public Communication Team
Ladies and gentlemen,
We hereby request the members of the Rhetoric and Public Communication Team to introduce a change in the definition of the word “Murzyn” (“Negro”) in the Dictionary of Polish Language by recognizing its meaning as pejorative. According to the PWN Dictionary of the Polish Language, “Murzyn” is: a man belonging to the black race; coll. someone who does work for someone else without being known by name; coll. someone who works hard and is exploited.
This definition, in our opinion, already carries with it contemptuous and pejorative overtones, since “ Murzyn” is described as someone inferior in the social hierarchy – in other words, a second-rate individual. Nobody is inferior only because they belong to one race or another, and yet the colloquial understanding of the word “ Murzyn” as defined in the PWN Dictionary emphasizes a meaning that speaks in a derogatory manner toward people of colour.
Professor Marek Łaziński, writing in Polityka weekly, recently said that “Only 15 years ago, I myself hoped that the word “Murzyn” would go the same way as the word “Jew” ; today, in the context of racist phraseology that is still alive, and the very articulate protests of those most concerned, I believe that this word should be forgotten.”
The professor also writes: “The word “Murzyn” appears in literary translation, and is still used in private conversations by the elderly and those who are terrified that changing this name threatens tradition or is a ‘terror of political correctness’ – as if it was threatened by the introduction of new feminine forms or a return to the former ones.” (cf. POLITYKA 46/19). We are aware that language is a living and evolving structure in which words can change meaning or become associated with new emotional tones over time. In our opinion, that is what has happened to the word “Murzyn.” Once neutral and simply referring to racial affiliation (as it has been used by older generations of Polish speakers), it is now more often used to humiliate, shame, and offend people of color. The expression “Murzyn” is, in our opinion, nothing but a stigmatizing tag to be thrown in one's face by pedestrians on the street, something that has been experienced by almost every person of color in Poland.
It is hardly surprising that the word is used in a contemptuous and mocking fashion, because the Polish language is full of sayings, proverbs and idioms that contain the lexeme “Murzyn” and have negative connotations. Here are some examples, translated into English: a hundred years behind the Negroes; it is futile to bleach the Negro; to toil like a Negro; stupid like a Negro; the Negro has done his job, the Negro may go (meaning that person is a dispensable tool); to be someone's Negro.
Professor Mirosław Bańko writes the following in the “Recommendations on Non-discriminatory Language” at the University of Warsaw: “The word “Murzyn” is heavily charged with a negative stereotype, perceived by Africans living in Poland as offensive.” On the website of the Polish Language Council, professor Katarzyna Kłosińska, reporting on the social campaign “You say – I feel. Good word – a better world,” writes that “Words have great power – they can make someone experience joy or suffering, make the world friendly or hostile, make us respect each other or despise ourselves.”
In an interview with Magdalena Fijołek, Professor Kłosińska also noted that “It seems to me that the key is simple human kindness: if we know that a word can cause somebody to feel bad, we don't use it in that person's presence. When we talk to a person who is not tall, we don't call him or her a ‘midget’, and when we talk to an overweight person, we don't use the words ‘porker’ or ‘fatty’.” This is undeniably true, but doesn't human kindness or simply respect for another person require that we refrain from using offensive language behind a person’s back as well? Such an attitude toward Africans was shown by Polish journalist Ryszard Kapuściński. In his book The Shadow of the Sun , he suggests that the division into racial categories is primitive. As skin color began to influence relations between people, the ideology of racism began to take shape. It is worth noting the terms Kapuściński uses to denote Africans in The Shadow of the Sun . The word “Murzyn” does not appear there even once, which likely indicates that he considered the word negatively charged. “Black” (“Czarny”) is a term that Kapuściński uses several times, but always spelled with a capital letter and used most often in the context of racism. Kapuściński spent a large part of his life in Africa and had direct contact with black Africans, which influenced the linguistic image of the world in his work.
Equally relevant for us are the words of Professor Kłosińska, writing in one of the Internet discussions on the use of the word “ Murzyn” : “I do not consider myself a person who ‘decides’ whether a word is offensive to a minority. This is only decided by language users, especially those most concerned by the subject.” This statement convinced us that, as the individuals most concerned, we have the right to express our opinion on this matter and to count on the favor of the council, so that anyone who describes any of us as “ Murzyn” and refers to the Dictionary of the Polish Language has no basis to do so any longer.
Words have great power, particularly if they are spoken by people with authority and those who are respected by the public. That is why we address this request to you, in your position as opinion leaders and influencers of the verbal culture of Poles. Let us build a better world by using good words.
Yours sincerely,
Noemi Ndoloka Mbezi, Alexandra Dengo, Marta Udoh, Sara Alexandre, Oghele Ugonoh
Noemi Ndoloka Mbezi
Marta Udoh
Aleksandra Dengo
Sara Alexandre
Oghele Ugonoh
Zarząd Zespołu Retoryki i Komunikacji Publicznej
Szanowni Państwo,
zwracamy się z prośbą do członków Zespołu Retoryki i Komunikacji Publicznej o wprowadzenie w Słowniku języka polskiego zmiany w definicji słowa Murzyn , polegającej na uznaniu jego znaczenia jako pejoratywnego.
Według Słownika języka polskiego PWN Murzyn , to: człowiek należący do rasy czarnej; pot.ktoś, kto wykonuje pracę za kogoś bez ujawnienia swego nazwiska; pot.ktoś, kto ciężko pracuje i jest wyzyskiwany.
Definicja ta, w naszym mniemaniu, już sama w sobie ma wydźwięk pogardliwy i pejoratywny, gdyż Murzyn opisany jest jako ktoś postawiony niżej w hierarchii społecznej, jednostka gorszej kategorii. Nikt nie jest gorszy tylko z racji przynależności do takiej czy innej rasy, a jednak przytoczone w Słowniku potoczne rozumienie wyrazu Murzyn podkreśla jego znaczenie deprecjonujące nas— osoby ciemnoskóre.
Jeszcze 15 lat temu sam miałem nadzieję, że słowo Murzyn pójdzie tą drogą, co Żyd, dziś w kontekście żywej wciąż rasistowskiej frazeologii oraz bardzo wyraźnie formułowanych protestów osób najbardziej zainteresowanych uważam, że należy o tym słowie zapomnieć.— prof. Marek Łaziński dla tygodnika Polityka .
Pan Profesor pisze także: Słowo Murzyn pojawia się w przekładach literatury, jest też wciąż używane w prywatnych rozmowach przez osoby starsze oraz te, które panicznie boją się, że zmiana tej nazwy zagraża tradycji albo jest „terrorem politycznej poprawności”— tak jak miałoby jej zagrażać wprowadzenie nowych nazw żeńskich lub powrót do dawniej stosowanych (por. POLITYKA 46/19). Mamy świadomość, iż język jest tworem żywym, ewoluującym, w którym słowa z czasem mogą zmieniać znaczenie lub zabarwienie emocjonalne. Tak też, naszym zdaniem, stało się ze słowem Murzyn , niegdyś neutralnym, określającym po prostu przynależność rasową— i w taki sposób do dziś traktowanym przez starsze pokolenie użytkowników języka polskiego, a obecnie często stosowanym po to, by upokorzyć, poniżyć i obrazić osobę ciemnoskórą. Niczym innym bowiem, jak stygmatyzującym epitetem, jest w naszym odczuciu wyraz ten, rzucany człowiekowi w twarz przez przechodniów na ulicy, czego doświadcza niemal każdy ciemnoskóry w Polsce.
Nie dziwi fakt, iż właśnie to słowo używane jest jako pogardliwe i prześmiewcze, jako że język polski pełen jest powiedzeń, przysłów i związków frazeologicznych zawierających leksem Murzyn , a mających negatywne konotacje. A oto przykłady: sto lat za Murzynami; darmo Murzyna bielić; harować jak Murzyn; głupi jak Murzyn; Murzyn zrobił swoje, Murzyn może odejść; być czyimś Murzynem.
Prof. Mirosław Bańko w Rekomendacjach dotyczących języka niedyskryminującego na Uniwersytecie Warszawskim, pisze: Bardzo silnie obciążone negatywnym stereotypem jest słowo Murzyn, odbierane przez mieszkających w Polsce Afrykanów jako obraźliwe. Tymczasem na stronie Rady Języka Polskiego prof. Katarzyna Kłosińska informując o kampanii społecznej Ty mówisz — ja czuję. Dobre słowo — lepszy świat, pisze: Słowa mają wielką moc —mogą sprawić, że ktoś przeżywa radość albo cierpienie; że świat jest przyjazny albo wrogi; że się szanujemy albo sobą gardzimy.
W wywiadzie udzielonym Magdalenie Fijołek, prof. Katarzyna Kłosińska mówi: Wydaje mi się, że kluczem jest zwykła ludzka życzliwość: jeśli wiemy, że dane słowo może sprawić komuś przykrość, to go nie używamy przy tej osobie. Gdy rozmawiamy z kimś niskim, to nie mówimy o nim „kurdupel”, a gdy z kimś otyłym, to nie używamy pod jego adresem słów „spaślak” czy „grubas”. — Nie sposób zaprzeczyć tym słowom, jednak czy ludzka życzliwość bądź po prostu szacunek do drugiego człowieka, nie wymagają, by nie używać obraźliwych określeń również za czyimiś plecami? Taką właśnie postawę wobec Afrykańczyków wykazywał Ryszard Kapuściński, który w Hebanie sugeruje, że podział na kategorie rasowe jest prymitywny . To od koloru skóry zaczęły zależeć ludzkie wzajemne stosunki. Tak zaczęła się kształtować ideologia rasizmu. Warto zwrócić uwagę na określenia, jakich używa Kapuściński odnośnie Afrykańczyków w Hebanie . Wyraz Murzyn nie pojawia się ani razu, może to świadczyć o negatywnym, według dziennikarza, nacechowaniu tego wyrazu. Czarny jest określeniem parokrotnie użytym przez Kapuścińskiego, jednak zawsze pisanym wielką literą, najczęściej w kontekście rasizmu. Reporter spędził znaczną część swojego życia w Afryce i miał bezpośredni kontakt z czarnoskórymi, co wpłynęło na językowy obraz świata w jego twórczości.
Znaczące dla nas są również słowa prof. Katarzyny Kłosińskiej, która w jednej z internetowych dyskusji, dotyczących używania słowa Murzyn , pisze: Nie uważam się za osobę, która „decyduje” o tym, czy słowo jest obraźliwe dla danej mniejszości. O tym bowiem decydują jedynie użytkownicy języka, szczególnie ci najbardziej zainteresowani tematem . — Stwierdzenie to przekonało nas, iż jako osoby najbardziej zainteresowane, mamy prawo wyrazić w tej sprawie swoją opinię, licząc na przychylność Szanownej Rady, by każdy, kto określa nas Murzynami , powołując się na Słownik języka polskiego , nie miał ku temu podstaw.
Słowa mają wielką moc. Zwłaszcza słowa wypowiadane przez osoby będące autorytetem i cieszące się powszechnym szacunkiem. Zwracamy się z naszą prośbą do Państwa jako do takich właśnie osób, mających wpływ na opinię i kulturę słowa Polaków. Budujmy lepszy świat poprzez używanie dobrych słów.
Z poważaniem
Noemi Ndoloka Mbezi, Aleksandra Dengo, Marta Udoh, Sara Alexandre, Oghele Ugonoh Noemi Ndoloka M.addresses this petition to: The Polish Language Council, Rhetoric and Public Communication Team
________________________________________________
Board of the Rhetoric and Public Communication Team
Ladies and gentlemen,
We hereby request the members of the Rhetoric and Public Communication Team to introduce a change in the definition of the word “Murzyn” (“Negro”) in the Dictionary of Polish Language by recognizing its meaning as pejorative. According to the PWN Dictionary of the Polish Language, “Murzyn” is: a man belonging to the black race; coll. someone who does work for someone else without being known by name; coll. someone who works hard and is exploited.
This definition, in our opinion, already carries with it contemptuous and pejorative overtones, since “ Murzyn” is described as someone inferior in the social hierarchy – in other words, a second-rate individual. Nobody is inferior only because they belong to one race or another, and yet the colloquial understanding of the word “ Murzyn” as defined in the PWN Dictionary emphasizes a meaning that speaks in a derogatory manner toward people of colour.
Professor Marek Łaziński, writing in Polityka weekly, recently said that “Only 15 years ago, I myself hoped that the word “Murzyn” would go the same way as the word “Jew” ; today, in the context of racist phraseology that is still alive, and the very articulate protests of those most concerned, I believe that this word should be forgotten.”
The professor also writes: “The word “Murzyn” appears in literary translation, and is still used in private conversations by the elderly and those who are terrified that changing this name threatens tradition or is a ‘terror of political correctness’ – as if it was threatened by the introduction of new feminine forms or a return to the former ones.” (cf. POLITYKA 46/19). We are aware that language is a living and evolving structure in which words can change meaning or become associated with new emotional tones over time. In our opinion, that is what has happened to the word “Murzyn.” Once neutral and simply referring to racial affiliation (as it has been used by older generations of Polish speakers), it is now more often used to humiliate, shame, and offend people of color. The expression “Murzyn” is, in our opinion, nothing but a stigmatizing tag to be thrown in one's face by pedestrians on the street, something that has been experienced by almost every person of color in Poland.
It is hardly surprising that the word is used in a contemptuous and mocking fashion, because the Polish language is full of sayings, proverbs and idioms that contain the lexeme “Murzyn” and have negative connotations. Here are some examples, translated into English: a hundred years behind the Negroes; it is futile to bleach the Negro; to toil like a Negro; stupid like a Negro; the Negro has done his job, the Negro may go (meaning that person is a dispensable tool); to be someone's Negro.
Professor Mirosław Bańko writes the following in the “Recommendations on Non-discriminatory Language” at the University of Warsaw: “The word “Murzyn” is heavily charged with a negative stereotype, perceived by Africans living in Poland as offensive.” On the website of the Polish Language Council, professor Katarzyna Kłosińska, reporting on the social campaign “You say – I feel. Good word – a better world,” writes that “Words have great power – they can make someone experience joy or suffering, make the world friendly or hostile, make us respect each other or despise ourselves.”
In an interview with Magdalena Fijołek, Professor Kłosińska also noted that “It seems to me that the key is simple human kindness: if we know that a word can cause somebody to feel bad, we don't use it in that person's presence. When we talk to a person who is not tall, we don't call him or her a ‘midget’, and when we talk to an overweight person, we don't use the words ‘porker’ or ‘fatty’.” This is undeniably true, but doesn't human kindness or simply respect for another person require that we refrain from using offensive language behind a person’s back as well? Such an attitude toward Africans was shown by Polish journalist Ryszard Kapuściński. In his book The Shadow of the Sun , he suggests that the division into racial categories is primitive. As skin color began to influence relations between people, the ideology of racism began to take shape. It is worth noting the terms Kapuściński uses to denote Africans in The Shadow of the Sun . The word “Murzyn” does not appear there even once, which likely indicates that he considered the word negatively charged. “Black” (“Czarny”) is a term that Kapuściński uses several times, but always spelled with a capital letter and used most often in the context of racism. Kapuściński spent a large part of his life in Africa and had direct contact with black Africans, which influenced the linguistic image of the world in his work.
Equally relevant for us are the words of Professor Kłosińska, writing in one of the Internet discussions on the use of the word “ Murzyn” : “I do not consider myself a person who ‘decides’ whether a word is offensive to a minority. This is only decided by language users, especially those most concerned by the subject.” This statement convinced us that, as the individuals most concerned, we have the right to express our opinion on this matter and to count on the favor of the council, so that anyone who describes any of us as “ Murzyn” and refers to the Dictionary of the Polish Language has no basis to do so any longer.
Words have great power, particularly if they are spoken by people with authority and those who are respected by the public. That is why we address this request to you, in your position as opinion leaders and influencers of the verbal culture of Poles. Let us build a better world by using good words.
Yours sincerely,
Noemi Ndoloka Mbezi, Alexandra Dengo, Marta Udoh, Sara Alexandre, Oghele Ugonoh
Opublikowane
(Aktualizacja )
Zgłoś tę petycję jako niewłaściwą
Pojawił się błąd podczas wysyłania Twoich plików i/lub Twojego raportu.