Τις τελευταίες εβδομάδες είδαμε μια πρωτοφανή κινητοποίηση πολιτών απ’όλο τον κόσμο κατά της αδικίας που προκαλεί η δυσανάλογα βάναυση απάντηση του Ισραήλ στην εκτόξευση πυραύλων από την πλευρά της Παλαιστίνης.

Αν προσθέσουμε όλους τους ανθρώπους που συγκεντρώθηκαν το προηγούμενο Σαββατοκύριακο προκειμένου να απαιτήσουν δικαιοσύνη στο Ισραήλ και στην Παλαιστίνη – απ’το το Κέιπ Τάουν, την Ουάσινγκτον και τη Νέα Υόρκη, μέχρι το Νέο Δελχί, το Λονδίνο, το Δουβλίνο και το Σύδνεϊ, καθώς και όλες τις υπόλοιπες πόλεις – τότε ήταν αναμφισβήτητα η μεγαλύτερη κατακραυγή από πλευράς πολιτών που συνέβη ποτέ, για ένα συγκεκριμένο σκοπό.

Πριν από 25 χρόνια συμμετείχα σε μεγάλες διαμαρτυρίες κατά του απαρτχάιντ. Δεν φανταζόμουν ότι θα ξαναβλέπαμε διαμαρτυρίες τέτοιου μεγέθους, αλλά η προσέλευση στο Κέιπ Τάουν το προηγούμενο Σάββατο ήταν το ίδιο τεράστια, αν όχι μεγαλύτερη από τότε. Ανάμεσα στους συμμετέχοντες υπήρχαν νέοι κι ηλικιωμένοι, μουσουλμάνοι, χριστιανοί, εβραίοι, ινδουιστές, βουδιστές, αγνωστικιστές, άθεοι, μαύροι, άσπροι, κόκκινοι και πράσινοι... όπως θα περίμενε κανείς εξάλλου από ένα ζωντανό, ανεκτικό, πολυπολιτισμικό έθνος.

Ζήτησα απ’το πλήθος να φωνάξει μαζί μου: «Είμαστε εναντίον της άδικης και παράνομης κατοχής της Παλαιστίνης. Είμαστε εναντίον των μαζικών δολοφονιών στη Γάζα. Είμαστε εναντίον της ταπείνωσης την οποία υφίστανται οι Παλαιστίνιοι στα σημεία ελέγχου και στα οδοφράγματα. Είμαστε εναντίον της βίας που διαπράττεται από όλες τις πλευρές. Αλλά δεν είμαστε εναντίον των Εβραίων.»

Πιο πριν την ίδια εβδομάδα, είχα ζητήσει την απομάκρυνση του Ισραήλ από τη συνεδρίαση της Διεθνής Ένωσης Αρχιτεκτόνων που γινόταν στη Νότιο Αφρική.

Απηύθυνα έκκληση προς τους Ισραηλινούς αδελφούς κι αδελφές μου που ήταν παρόντες στο συνέδριο να διαχωρίσουν τους εαυτούς τους και τον κλάδο τους από το σχεδιασμό και την κατασκευή υποδομών που συνδέονται με την διαιώνιση της αδικίας, συμπεριλαμβανομένων του διαχωριστικού τείχους, των σταθμών ασφαλείας και ελέγχου, και των αποικιών που χτίζονται σε κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.

"Σας ικετεύω να μεταφέρετε αυτό το μήνυμα πίσω στο σπίτι σας στο Ισραήλ: «Σας παρακαλώ γυρίστε σελίδα ενάντια στην βία και το μίσος συμμετέχοντας στο ειρηνικό κίνημα για δικαιοσύνη για όλους τους ανθρώπους της περιοχής», τους είπα.

Τις τελευταίες εβδομάδες, πάνω από 1,6 εκατομμύριο άνθρωποι απ’όλο τον κόσμο συμμετείχαν σ’αυτό το κίνημα μέσα απ’την εκστρατεία του Avaaz, η οποία καλεί τις εταιρείες που κερδοφορούν απ’την ισραηλινή κατοχή και/ή εμπλέκονται στην κακοποίηση και καταπίεση των Παλαιστινίων να αποσυρθούν. Η εκστρατεία στοχεύει συγκεκριμένα στο Ολλανδικό συνταξιοδοτικό ταμείο ABP, την τράπεζα Barclays, τον πάροχο συστημάτων ασφαλείας G4S, τη γαλλική εταιρεία μεταφορών Veolia, την εταιρεία υπολογιστών Hewlett-Packard και την εταιρεία βαρέων μηχανημάτων Caterpillar.

Τον προηγούμενο μήνα, 17 ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προέτρεψαν τους πολίτες τους να αποφύγουν τη συνεργασία ή τις επενδύσεις στις παράνομες ισραηλινές αποικίες.

Επίσης, είδαμε πρόσφατα το Ολλανδικό Συνταξιοδοτικό Ταμείο PGGM να αποσύρει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από ισραηλινές τράπεζες, το Ίδρυμα Μπιλ & Μελίντα Γκέητς να αποσύρει επενδύσεις απ’τη G4S και την Αμερικανική Πρεσβυτεριανή Εκκλησία να αποσύρει 21 εκ. δολάρια από την HP, τη Motorola Solutions και την Caterpillar.

Πρόκειται για ένα κίνημα που ολοένα και μεγαλώνει.

Η βία γεννά τη βία και το μίσος, τα οποία γεννούν ακόμη περισσότερη βία και μίσος.

Εμείς οι Νοτιοαφρικάνοι έχουμε γνωρίσει τη βία και το μίσος. Έχουμε νιώσει τον πόνο του να είσαι ο απόκληρος του κόσμου, όταν κανείς δεν σε καταλαβαίνει ή δεν είναι καν διατεθειμένος να ακούσει τη δική σου άποψη. Αυτά είναι τα βιώματά μας.

Γνωρίζουμε επίσης τα οφέλη που τελικά αποκτήσαμε μέσα απ’το διάλογο των ηγετών μας - όταν οργανώσεις που αποκαλούνταν "τρομοκρατικές" έπαψαν να είναι παράνομες κι οι ηγέτες τους, όπως ο Νέλσον Μαντέλα, αποφυλακίστηκαν και επέστρεψαν από την εξορία.

Είναι γνωστό πως όταν οι ηγέτες μας άρχισαν να συζητούν μεταξύ τους, η λογική της βίας που είχε ρημάξει την κοινωνία μας αποδυναμώθηκε κι εξατμίστηκε. Τρομοκρατικές πράξεις που διαπράχθηκαν μετά την έναρξη των συνομιλιών - όπως οι επιθέσεις σε μία εκκλησία κι ένα μπαρ - καταδικάστηκαν σχεδόν από όλες τις πλευρές, κι η παράταξη που θεωρήθηκε υπεύθυνη για αυτές περιφρονήθηκε στην κάλπη.

Η χαρά μας που για πρώτη φορά ψηφίσαμε όλοι μαζί δεν περιορίστηκε μόνο στην μαύρη Νοτιοαφρικανική κοινότητα. Ο αληθινός θρίαμβος της ειρηνικής μας επίλυσης ήταν ότι νιώθαμε πως μας συμπεριλάμβανε όλους. Κι αργότερα, νιώσαμε απελευθερωμένοι όταν δημιουργήσαμε ένα Σύνταγμα τόσο ανεκτικό, που νοιαζόταν για όλους και τους συμπεριλάμβανε όλους.

Φυσικά βοήθησε και το γεγονός ότι είχαμε εξαιρετικούς ηγέτες.

Αλλά αυτό που τελικά ανάγκασε τους ηγέτες να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ήταν μια σειρά πιεστικών αλλά ειρηνικών μέσων που είχαν αναπτυχθεί για να απομονώσουν τη Νότια Αφρική οικονομικά, ακαδημαϊκά, πολιτισμικά και ψυχολογικά.

Σε ένα σημείο - σημείο καμπής - η κυβέρνηση συνειδητοποίησε ότι το κόστος συντήρησης του απαρτχάιντ ήταν μεγαλύτερο από τα οφέλη.

Η απόσυρση των μεγάλων πολυεθνικών από την αγορά της Νότιας Αφρικής τη δεκαετία του '80 ήταν ένας από τους καθοριστικούς παράγοντες που γονάτισε το απαρτχάιντ χωρίς να χυθεί σταγόνα αίματος. Οι συγκεκριμένες πολυεθνικές κατανόησαν ότι συμβάλλοντας στη νοτιοαφρικανική οικονομία συμβάλλουν στην διαιώνιση της αδικίας. Εκείνοι λοιπόν που συνεχίζουν τις οικονομικές συναλλαγές με το Ισραήλ, εκείνοι που συμβάλλουν σε μια αίσθηση κανονικότητας της ισραηλινής κοινωνίας, κάνουν κακό και στους Ισραηλινούς και στους Παλαιστίνιους. Συντελούν στη διαιώνιση ενός βαθύτατα άδικου συστήματος.

Εκείνοι που στηρίζουν την προσωρινή απομόνωση του Ισραήλ, το κάνουν γιατί πιστεύουν πως και οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι έχουν δικαίωμα στην αξιοπρέπεια και στην ειρήνη.

Εν τέλει, τα γεγονότα των τελευταίων μηνών στη Γάζα θα δείξουν ποιος πιστεύει στην αξία των ανθρώπων.

Γίνεται ολοένα και πιο προφανές ότι οι πολιτικοί κι οι διπλωμάτες αδυνατούν να βρουν μια λύση κι ότι η ευθύνη για την ανεύρεση μιας βιώσιμης λύσης στην κρίση που μαστίζει τους Άγιους Τόπους, βρίσκεται στα χέρια της κοινωνίας των πολιτών και των λαών του Ισραήλ και της Παλαιστίνης.

Πέρα απ’την πρόσφατη καταστροφή της Γάζας, κάθε λογικός άνθρωπος στον κόσμο -συμπεριλαμβανομένων και πολλών Ισραηλινών - αισθάνεται βαθύτατα σοκαρισμένος από την καθημερινή καταπάτηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και του δικαιώματος της ελευθερίας της κίνησης στην οποία υπόκεινται οι Παλαιστίνιοι σε κάθε σημείο ελέγχου κι οδόφραγμα. Επίσης η πολιτική του Ισραήλ που επιμένει στην παράνομη κατοχή και κατασκευή ουδέτερων ζωνών στα κατεχόμενα, είναι εμπόδιο στην επίτευξη μιας συμφωνίας που θα είναι αποδεκτή απ΄όλους.

Το κράτος του Ισραήλ συμπεριφέρεται σαν να μην υπάρχει αύριο. Οι πολίτες του δεν θα ζήσουν την ειρηνική κι ασφαλή ζωή που λαχταρούν - και που δικαιούνται - όσο οι ηγέτες τους διαιωνίζουν τις συνθήκες που τροφοδοτούν τη διαμάχη.

Έχω καταδικάσει όλους τους Παλαιστίνιους που ευθύνονται για την εκτόξευση πυραύλων και ρουκετών εναντίον του Ισραήλ. Πυροδοτούν τις φλόγες του μίσους. Είμαι ενάντια σε κάθε εκδήλωση βίας.

Αλλά θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι οι Παλαιστίνιοι έχουν κάθε δικαίωμα να αγωνίζονται για την αξιοπρέπεια και την ελευθερία τους. Είναι ένας αγώνας που τον υποστηρίζουν πολλοί σε όλο τον κόσμο.

Κανένα πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί από ανθρώπους δεν είναι δυσεπίλυτο, αρκεί οι άνθρωποι να έχουν πραγματική επιθυμία να το λύσουν. Η ειρήνη δεν είναι αδύνατη όταν οι άνθρωποι είναι αποφασισμένοι να την πετύχουν.

Η ειρήνη απαιτεί από τους λαούς του Ισραήλ και της Παλαιστίνης να αναγνωρίσουν πρώτα τον άνθρωπο μέσα τους και μετά μέσα στους άλλους γύρω τους - να συνειδητοποιήσουν την αλληλεξάρτηση τους.

Οι πύραυλοι, οι βόμβες κι οι ωμές επιθέσεις δεν αποτελούν μέρος της λύσης. Δεν υπάρχει στρατιωτική λύση.

Είναι πολύ πιο εφικτό η λύση να έρθει μέσα απ΄τα ειρηνικά εργαλεία που αναπτύξαμε στην Νότια Αφρική την δεκαετία του 1980 για να πείσουμε την κυβέρνηση να αλλάξει πολιτική.

Ο λόγος που αυτά τα εργαλεία - το μποϊκοτάζ, οι κυρώσεις κι η απόσυρση επενδύσεων – αποδείχτηκαν αποτελεσματικά είναι γιατί είχαν την υποστήριξη μιας μεγάλης μάζας πολιτών μέσα και έξω από τη Νότια Αφρική. Παρόμοια υποστήριξη με αυτή που είδαμε τις τελευταίες εβδομάδες σε όλο τον κόσμο για την Παλαιστίνη.

Η έκκλησή μου προς τους Ισραηλινούς είναι να δουν πέρα από τη στιγμή, να δουν πέρα από το θυμό που προκαλεί η αίσθηση ότι βρίσκονται διαρκώς υπό πολιορκία, να δουν έναν κόσμο όπου το Ισραήλ κι η Παλαιστίνη μπορούν να συνυπάρχουν - έναν κόσμο όπου κυριαρχεί η αμοιβαία αξιοπρέπεια κι ο σεβασμός.

Χρειάζεται μια αλλαγή νοοτροπίας. Μια αλλαγή νοοτροπίας, η οποία θα αναγνωρίζει πως η προσπάθεια διαιώνισης της υπάρχουσας κατάστασης καταδικάζει τις επόμενες γενιές στη βία και την ανασφάλεια. Μια αλλαγή νοοτροπίας, η οποία δεν θα θεωρεί ότι οποιαδήποτε κριτική στις πολιτικές του ισραηλινού κράτους αποτελεί επίθεση στον ιουδαϊσμό. Μια αλλαγή νοοτροπίας, η οποία θα ξεκινάει απ’το σπίτι και θα ξεδιπλώνεται στις κοινότητες, τα έθνη και σε όλες τις περιοχές της εβραϊκής διασποράς του κόσμου μας. Του μόνου κόσμου που μοιραζόμαστε.

Όταν οι άνθρωποι ενώνονται για το σωστό και το δίκαιο είναι ασταμάτητοι. Ο Θεός δεν ανακατεύεται στις υποθέσεις των ανθρώπων, ελπίζοντας ότι θα ωριμάσουμε και θα μάθουμε να επιλύουμε τις δυσκολίες και διαφορές μας μόνοι μας. Αλλά ο Θεός είναι άγρυπνος. Οι Εβραϊκές γραφές μας λένε πως ο Θεός είναι προσκείμενος στο πλευρό των αδύναμων, των άκληρων, των χήρων, των ορφανών, των ξένων που ελευθέρωσαν σκλάβους προς την έξοδο για την Γη της Επαγγελίας. Ήταν ο προφήτης Αμώς που είπε ότι πρέπει να αφήσουμε την δικαιοσύνη να ρέει σαν ποτάμι.

Το καλό κυριαρχεί στο τέλος. Η επιδίωξη της ελευθερίας του Παλαιστινιακού λαού από τον εξευτελισμό και τις διώξεις των πολιτικών του Ισραήλ είναι ένας δίκαιος σκοπός. Είναι ένας σκοπός που οι Ισραηλινοί οφείλουν να υποστηρίξουν.

Ο Νέλσον Μαντέλα είχε πει χαρακτηριστικά ότι οι Νοτιοαφρικάνοι δεν θα νιώσουν ελεύθεροι έως ότου ελευθερωθούν οι Παλαιστίνιοι.

Θα μπορούσε ενδεχομένως να προσθέσει ότι η απελευθέρωση της Παλαιστίνης θα απελευθερώσει επίσης και το Ισραήλ.